کرمان – اقطاع خبر – راه اندازی گذرهای فرهنگی موجب پیوند بین هنرمندان و شهروندان می‌شود و فرصت مناسبی در جهت ارائه آثار و محصولات فرهنگی و هنری و زمینه پویایی اقتصاد هنر و فرهنگ را پدید می آورد.

زندگی شهری و مدرن امروز در شهرها فرصت کمتری برای بهره گیری و استفاده از فعالیت ها و محصولات فرهنگی وهنری را  برای ساکنان کمتر فراهم کرده است و تنها گروهی خاص پیگیر و علاقه مند آثار هنری و فرهنگی هستند که این مساله لزوم ایجاد اماکنی برای ارتباط شهروندان و اهالی فرهنک و هنر بوجود آورده است.

از آنجا که فعالیت های فرهنگی و هنری نقش مهمی در بهبود زیست شهروندان و رفع نیاز روحی افراد و همینطور معیشت اصحاب فرهنگ و هنر دارد، ایجاد سازو کار و برنامه ریزی برای نزدیکی و تعامل  دو طرف باید مورد توجه قرار گیرد و  طرح گذر فرهنگی یکی از ابتکاراتی است که در سالهای اخیر مطرح و در دست اقدام است.

گذر فرهنگ و هنر، خیابان، میدان و یا معبری  است که در آن مجموعه ای از کسب و کارهای فرهنگی و هنری فعالیت می کنند و افراد با حضور خود در محل های یادشده  ضمن استفاده از برنامه های متنوع فرهنگی و هنری با محصولات این حوزه نیز از نزدیک بیشتر آشنا می شوند.

استان کرمان نیز بواسطه قدمت تاریخی و غنای فرهنگی ظرفیت های فراوانی به لحاظ محیطی و کسب و کارهای هنر و فرهنگی دارد که می توان از آنها برای راه اندازی گذرهای فرهنگی استفاده کرد، و این مهم با تلاش مسئولان در مراحل ابتدایی اجرا قرار دارد.

هر چند راه اندازی گذرهای فرهنگی کار بسیار ارزشمندی در حمایت از تولید و ارائه آثار فرهنگی و هنری است، اما چون در ابتدای راه قرار دارد، باید نواقص و آسیب های این طرح حتما شناسایی شود تا اثر گذاری خود را حفظ نماید.

به سراغ متولیان فرهنگی و هنر کرمان رفتیم تا از اقدامات و فعالیت های انجام شده برای راه اندازی گذرهای فرهنگی آگاه شویم و نظرات آنها را در رابطه با اجرای این طرح منعکس کنیم.

ایجاد گذرهای فرهنگی کسب و کارهای فرهنگ و هنر را بهبود می‌بخشد

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان برنامه ریز و متولی گذرهای فرهنگی نقش سیاست گذاری و حمایت از این امکان را دارد که طی سالهای اخیر دستورالعمل ها و بخشنامه هایی را در این راستا صادر کرده و پیگیری امور مربوط به گذرهای فرهنگی را انجام می دهد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان گفت: مساله بهبود کسب و کارهای فرهنگی و هنری یکی از کلان برنامه های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده که بر مبنای آن شیوه نامه حمایت از اصناف و کسب و کارها تدوین شده است.

محمد رضا علیزاده افزود: ارائه آثار هنرهای آیینی و نمایشی، فعالیت های فرهنگی و هنری، ارائه محصولات فرهنگی و هنری در این گذرهای فرهنگی پیش بینی شده است.

وی تصریح کرد: برای راه اندازی گذرهای فرهنگ و هنر پس از مشخص شدن مکان توسط اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری، آماده سازی مکان و فضای مناسب بر عهده شهرداری هر شهر است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان اظهار داشت: پس از مشخص شدن محل گذر فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از طریق صندوق اعتباری هنر، صندوق کارآفرینی امید و بانک های عامل نسبت به راه اندازی کسب و کارهای فرهنگی در این اماکن اقدام می کند.

وی ادامه داد: کتابفروشی ها و فروشگاه های محصولات فرهنگی و هنری، تماشاخانه ها، نگارخانه ها، نمایشگاه های دائمی هنرهای تجسمی، سالن های کوچک و تئاترهای خصوصی، کارگاه های آموزشی، علمی و هنری، فروشگاه های طراحی و تولید مد ایرانی و اسلامی، فعالیت هایی نظیر شتاب دهنده ها و استارت اپ ها، موزه های خصوصی، خدمات دیجیتالی، کارگاه های پشتیبانی فرهنگ و هنر از جمله کسب و کارهای مشمول حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در گذرهای فرهنگی بشمار می روند.

علیزاه با بیان اینکه این طرح به فرمانداران شهرستان های سراسر استان کرمان ابلاغ شده است افزود: روسای ادارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان ها نیز پیگیری های لازم را انجام داده اند و بطور مشخص در شهرستان رفسنجان و بم محل هایی برای ایجاد گذرهای فرهنگی در دست انجام است.

وی تصریح کرد: مالکیت و اجاره بهای اماکن یکی از مشکلات پیش روی گذرهای فرهنگی است که معمولا صنوف فرهنگی و هنری قادر به پرداخت اجاره بهای تجاری نیستند و نیاز به کمک ها و حمایت ها لازم دارند.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان گفت: مکان فرهنگی و هنری با محور اداره میراث فرهنگی،  گردشگری و صنایع دستی در محل بازار کرمان در حوزه هنرمندان صنایع دستی و کارگاه های هنری وجود دارد که از صاحبان آن خواستیم که فعالیت خود را با محوریت گذر فرهنگ و هنر ادامه دهند.

وی با اشاره به مکان نمایی چند محل در شهر کرمان به عنوان گذر فرهنگی تاکید کرد: اگر مشارکت شهرداری را داشته باشیم فرصت خوبی برای عرضه محصولات فرهنگی و هنری و ارائه نمایش های خیابانی و آیینی و کارگاه های تولیدی فرهنگ و هنر در این گذرها است.

علیزاده بیان کرد: کسب و کارهای نوپا مانند خرید و فروش اینترنتی و آنلاین آثار فرهنگی و هنری درگذرهای فرهنگی می تواند ارتباط مستقیم بین هنرمندان و مصرف کنندگان را برای تعامل بیشتر فراهم کند.

گذرهای فرهنگی کیفیت زیست شهروندان را افزایش می دهد

شهرداری نیز به عنوان مدیر امور شهری ضمن ایفای نقش در مشخص کردن گذرهای فرهنگی، بازوی اجرایی در راستای فضا سازی و شکل دهی فعالیت های فرهنگی و هنری در این گذرها محسوب می شود.

معاون فرهنگی و هنری شهرداری کرمان نیز در این رابطه گفت: بحث انتخاب گذر فرهنگی در شهر کرمان هنوز به لحاظ جانمایی به یک نقطه مشترک نرسیده است و چند نقطه از شهر کرمان شامل بازار قلعه محمود، خیابان گلبازخان  و پارک شهید مطهری در نظر گرفته شده است.

محمد جهانشاهی افزود: با مذاکرات انجام شده طی روزهای آینده کارشناسانی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از محل های مورد نظر برای انتخاب گذر فرهنگی در شهر کرمان بازدید می کنند و بر اساس مطالعاتی که انجام شده است به احتمال زیاد سه راه گنجعلیخان و خیابان شهید تجلی با توجه به انجام پروژه پیاده راه سازی و کارکرد جدید میدان ارگ، بخش از آن به عنوان گذر فرهنگی دیده شود.

وی تصریح کرد: با توجه به اینکه گذر فرهنگی نیاز به فضای مناسبی برای فعالیت هنرمندان و صنوف مرتبط دارد، کاربری محل نیز باید به سمت صنوف فرهنگی برود.

معاون فرهنگی و هنری شهرداری کرمان تاکید کرد: تعدادی از گذر فرهنگی که در کشور ایجاد شده است موفق نبوده اند و این گذرها کارکرد فرهنگی مورد نظر را پیدا نکردند و به سمت دیگری رفته اند که تصمیم داریم در شهر کرمان چنین اتفاقی نیافتد.

وی با اشاره به سابقه تاریخ و وجود اماکن دیدنی در شهر کرمان افزود: در این گذرها برنامه هایی متناسب با آداب، رسوم و فرهنگ و همچنین صنایع دستی کرمان طراحی شود تا علاوه بر شهروندان زمینه حضور گردشگران نیز در این نقاط فراهم شود.

جهانشاهی بیان کرد: وجود هر فضایی که نقش انسان را در محیط شهری پر رنگ تر می‌کند مانند گذرهای فرهنگی باعث افزایش کیفیت زیست شهر خواهد شد، بویژه در شهرهای با بافت تاریخی و هویت قوی وجود این گذرهای می تواند ارزش افزوده فرهنگی و اقتصادی را بالا ببرد.

وی گفت: ساختار محیط و فضای گذرهای فرهنگی با طراحی های اصیل، بومی و در عین حال جذاب باید همراه باشد که در این زمینه از تجارب و طرح های اجرا شده در دیگر نقاط بهره خواهیم گرفت.

مسیرهای تاریخی به گذرهای فرهنگی تبدیل شود

با توجه به سابقه تاریخی و وجود جاذبه های گردشگری در استان کرمان، حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ایجاد و رونق گذرهای فرهنگی عامل بسیار مهمی است تا ضمن جذب گردشگران، بخش ارزشمند صنایع دستی نیز مطرح و تقویت شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان گفت: کرمان یک استان بی نظیر است، زیرا در هیچ کجای کشور این همه تنوع و جاذبه گردشگری، تاریخی، فرهنگی و صنایع دستی مشاهده نخواهید کرد و این فرصتی برای معرفی بیشتر جاذبه های استان است.

فریدون فعالی افزود: گذرهای فرهنگی با رویکرد گردشگری در کرمان ایجاد می شوند و مسیرهای تاریخی به محل رویدادهای فرهنگی تبدیل شده تا ضمن حضور هنرمندان، گردشگری نیز تقویت شود.

وی با اشاره به ایجاد گذر فرهنگی با رویکرد رونق گردشگری در محور مجموعه تاریخی گنجعلیخان شهر کرمان تصریح کرد: ایجاد گذر فرهنگی در محدوده محورگنجعلیخان برای گسترش فعالیت های عمومی فرهنگی و رونق گردشگری باید در اولویت قرار گیرد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بیان کرد: مسیرهای تاریخی شهر که اماکن شاخص را به یکدیگر متصل می‌کردند، هویت تاریخی دارند و می توانند مکان برگزاری رویدادهای فرهنگی باشند و در شهر و استان کرمان چنین مسیرها و اماکن زیادی داریم.

وی بیان کرد: گذرهای فرهنگ و هنر که شامل موزه ها، فروشگاهها و بازارچه های صنایع دستی می شوند، می توانند محلی مناسب برای کسب و کارهای فرهنگی و هنری، از جمله هنر خیابانی، تئاتر و هنرهای آئینی  باشند و همچنین در افزایش مدت ماندگاری گردشگران و ایجاد اشتغال و درآمدزایی کمک شایانی کنند.

فعالی تاکید کرد: همچنین در گذرهای فرهنگی شخصیت ها و مفاخر کرمان معرفی شوند تا شهروندان و افراد ضمن اشنایی با تاریخ شهر از پیشینه و فعالیت های فرهنگی شاخص نیز باخر باشند.

وی  با اشاره به اجرای برنامه های فرهنگی و هنری در طول سال تصریح کرد: گذرهای فرهنگی یکی از امکانی است که می توان از آن برای بیان و نمایش رخدادهای تاریخی و فرهنگی بهره برد که باعث جلب گردشگران نیز خواهد شد.

از برآیند سخنان مسئولان امیدواری زیادی برای ایجاد و رونق گذرهای فرهنگی در شهرستان های استان کرمان احساس می شود و در صورتی که برنامه ریزی ها با دقت و همراهی اصحاب فرهنگ و هنر انجام گیرد، در آینده ای نزدیک شهروندان شاهد مکان های با ارزشی بنام گذرهای فرهنگی خواهند بود.