سید محمدعلی گلابزاده در گفتگویی اختصاصی با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری «اقطاع خبر» با اشاره به جایگاه ممتاز زن کرمانی در تاریخ معاصر ایران، تأکید میکند که علویه خانم نمونهای برجسته از یک زن روشنگر، فرهیخته و تاریخنگار است که با قلم خود، نه تنها فرهنگ و مناسبات زنان آن روزگار را مکتوب کرده، بلکه نام خود را در حافظه تاریخی ایران ثبت نموده است.
رئیس مرکز کرمانشناسی گفت: علویه خانم کرمانی، این بانوی دانشمند و خداجوی عصر قاجار، در روزگاری که بسیاری از زنان حتی باسواد، جز به روزمرگی و گذران عمر نمیاندیشیدند، به نوشتن خاطرات خود پرداخت و مجموعهای ارزشمند بر جای گذاشت.
وی عنوان کرد: سفرنامه علویه خانم با عنوان «روزنامه سفر حج، عتبات عالیات و درباره ناصری»، امروز بهعنوان بخشی از تاریخ زندگی زنان آن روزگار در اختیار پژوهشگران قرار دارد و اهمیت آن در نگاهی عمیق و جزئینگر به زندگی زنان است.
این پژوهشگر و تاریخشناس کرمانی گفت: نکته ارزشمند دیگری که در زندگی این بانوی آگاه وجود دارد، حضور او در تشکیلات حکومتی و شرکت در مراسمهای ویژه زنان در آن دوران است که همه این مشاهدات را با دقت و شیوهای عالمانه به تحریر درآورده است.
وی توضیح داد: این خاطرات که در حدود سالهای ۱۳۰۹ هجری قمری نوشته شده، کاملاً استثنایی است، چرا که سفرنامهنویسی از سوی زنان در آن زمان، امری نادر بود.
اسن تاریخشناس کرمانی تشریح کرد: علویه خانم سفرنامه خود را از کرمان آغاز میکند و ضمن شرح وضعیت اجتماعی و زندگی مردم، تا مکه ادامه میدهد. مسیر بازگشت او از عراق به تهران ختم میشود.
وی ادامه داد: این بانوی کرمانی با نبوغ خود، توانست به درون حرمسرای سلطنتی راه پیدا کند و با شاهزادهخانمهای دوره ناصری که به نوعی با کرمان در ارتباط بودند، آشنایی و رفت و آمد داشته باشد.
گلابزاده گفت: علویه خانم در مجالس عروسی، جشن، عزا و روضهخوانی شرکت میکرد و چگونگی برگزاری این مراسمها را با نگاهی موشکافانه، مستند کرده است.
نویسنده کتابهای تاریخی کرمان افزود: در علویه در بخشی از خاطرات خود مینویسد که زنان در آن دوره، برای ایام سوگواری مانند رمضان، محرم و صفر، نذریهایی چون شلهزرد، حلوا، آش و پلو تهیه میکردند و آنها را میان فقرا تقسیم مینمودند.
گلابزاده گفت: اگرچه در آن دوره، زنانی دیگر نیز خاطراتی نوشتهاند، اما توصیفهای علویه خانم از جشنها و آداب و رسوم، روحانگیزتر و دقیقتر است.
وی توضیح داد: علویه خانم که از کرمان آمده بود، اندرون ناصری را با تمام زرق و برق آن توصیف کرده و با بیانی شیوا، تصویری زنده از فضاهای زنانه آن دوران در اختیار ما میگذارد.
گلابزاده عنوان کرد: شاید بتوان گفت که حضور این بانوی آگاه کرمانی در عرصه نویسندگی، جرات نوشتن را به زنان دیگر نیز داد و موجب تحول بزرگی در فضای فکری و فرهنگی زنان آن روزگار شد.
انتهای خبر/ پسند