این ماده ارزشمند به وفور در پالایشگاههای کشورهای نفتخیز جهان تولید میشود و بر اساس آمار، در سال ۲۰۲۳ ایران با ۱/۶ میلیون تن تولید گوگرد در سال در جایگاه دوازدهم در جهان قرار دارد.
تولید ۱/۶ میلیون تن گوگرد در کشور
در حال حاضر، رشد تولید گوگرد در ایران و دنیا بیش از رشد مصرف آن است و تنها سهم اندکی از گوگرد در صنعت استفاده میشود و عمده آن به صورت خام صادر و یا در محوطههای پالایشگاهی انباشته میشود.
این موضوع علاوه بر اینکه سبب خامفروشی میشود، کاهش فضای تولید در پالایشگاهها را نیز به همراه خواهد داشت و به عنوان یک معضل زیست محیطی توسعه پایدار مناطق را به خطر انداخته است.
از آنجا که یکی از شاخصهای توسعهیافتگی کشورها، میزان ارزش افزوده به گوگرد خام است، متأسفانه بهدلیل عدم ایجاد زنجیره ارزش گوگرد در صنایع مختلف، کشور از مزایای این محصول نیز محروم مانده است. یکی از کاربردهای گوگرد، استفاده در پروژههای عمرانی به عنوان بتن گوگردی، پوشش گوگردی و آسفالت گوگردی است.
استان کرمان به واسطه راههای شریانی که دارد و عملاً به عنوان نقطه ثقلی در کریدور شمال به جنوب و شرق به غرب محسوب میشود و همیشه با مشکلاتی همچون سطوح جادهای معیوب روبهرو بوده است، به همین دلیل دو سازمان راه و شهرسازی و راهداری استان کرمان برای ترمیم سطوح جادهای و بالابردن کیفیت روکش جادهها طرح آسفالت گوگردی که ماحصل توان داخلی و فناورانه شده است را به عنوان پایلوت در استان اجرا کردند.
دانشبنیانیزه شدن طرحی که شکست خورده بود
آسفالت گوگرد به صورت آزمایشی قبلاً در یکی از استانهای کشور مورد استفاده قرار گرفته بود که چندان مورد توجه مردم نبود اما با توجه به مقوله دانشبنیانی استان کرمان توانسته از فرمولاسیون جدیدی در تداوم همکاری با واحدهای فناور در فرایند ساخت از این نوع آسفالت استفاده کند.
استان کرمان برای نخستین بار در کشور، مضراتی همچون بو، آلودگی و قیمت آن را کاهش داده و سبب ارتقاء کیفیت و بهرهوری این محصول شده است.
پروژه آسفالت گوگرد فرآوری شده در کرمان با حضور معاون وزیر و رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، مدیرکل دفتر نگهداری راه سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای جمعی از مدیران شرکتهای پیمانکاری رونمایی و به مرحله اجرا در آمده است.
گوگرد بهجای قیر در آسفالت انعطافپذیر
علی عبداللهی در حاشیه مراسم رونمایی از این محصول با اشاره به صرفهجویی در قیر مصرفی با استفاده از این نوع آسفالت گفته بود: در این روش آسفالت گوگردی جایگزین آسفالت انعطافپذیر با قیر میشود و از گوگرد بهجای قسمتی از قیر افزودنی استفاده میکنیم.
غزل راهب نیز در سفر به کرمان و آئین رونمایی از این نوع آسفالت دانشبنیانیزه شده گفته بود: متخصصان معتمد مزیتهای بسیاری برای این نوع فناوری قائل هستند، از جمله اینکه این طرح، میزان درصد قیر مصرفی را ۳۰ درصد و از نظر اقتصادی تا ۱۵ درصد کاهش را در بر دارد.
معاون وزیر و رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تولید سالانه ۱/۶ میلیون تن محصول گوگرد در چرخه تولید محصولات نفتی را که یک مشکل محیط زیستی است عامل تولید این نوع آسفالت عنوان کرده و گفته بود: اگر بتوانیم از این محصول در تولیدات فناورانه استفاده کنیم؛ میتواند بسیار موثر باشد.
آنچه مشهود است؛ مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی در کنار سازمان راهداری و شرکتهای خصوصی به عنوان بانیان اصلی توسعه راههای کشور قرار دارد و ما نیز امیدواریم بتوانیم فناوریهای نوین همچون استفاده از پودر لاستیک و فناوریهای قیرهای اصلاح شده را توسعه دهیم.
طبق نظر مرکز تحقیقات نیز استفاده از این نوع آسفالت با توجه به مقاومت بالاتر، وضعیت سیاهشدگی و انعطافپذیری در اولویت مناطق پرترافیک کشور است و این پروژه در کرمان به صورت پایلوت کشوری اجرایی شده است و بر اساس آنچه به نظر میرسد، پس از آزمایشهای عملکردی و بررسی نتیجه کار، گویا این نوع آسفالت را در سطح کشور توسعه میدهند.
کرمان پایلوت اجرای آسفالت گوگردی
علی عبداللهی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «اقطاع خبر» در خصوص نوع آسفالت جدیدی که در سطح استان به کار گرفته شده بود، عنوان کرد: در این نوع از روکش جادهای از ۳۰ درصد قیر مصرفی کاسته و به همان میزان گوگرد اضافه میشود و در فاز اول سه کیلومتر از محور جادهای «کاظمآباد-زنگیآباد کرمان» در این مسیر اجرا میشود.
وی به اجرای آسفالت گوگردی در مسافت کم اشاره کرد و گفت: قرار است بعد از اتمام این روکش مباحث مربوط به وضعیت ترافیک آن طی یک سال بررسی و ارزیابی شود و چنانچه این روش نسبت به شرایط آب و هوایی استان پاسخگو باشد، این پروژه را به تمام جادههای استان کرمان تعمیم خواهیم داد.
عبداللهی تاکید کرد: ادارهکل راهداری، حمل و نقل جادهای استان کرمان آمادگی و ظرفیت لازم برای بهرهگیری از روشها و فناوریهای هایتک جهت نگهداری هرچه بهتر راهها و بهینهسازی شبکه را داراست.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جادهای استان کرمان افزود: در چشمانداز ۱۴۰۴ طرح آسفالت انعطافپذیر یا گوگردی برای نخستین بار در ۵۳ کیلومتر از راههای غیرشریانی استان کرمان و با اعتبار ۱۱۲ میلیارد تومان عملیاتی خواهد شد.
با این اوصاف امیدواریم عوارض زیست محیطی گوگرد با اجرا در سطوح جادهای به صفر برسد و صنایع تبدیلی و زنجیره تکمیل آن نیز برای تولید ارزش افزوده در کشور تقویت شود.
انتهای خبر/ طهماسبی