آنچه که مسئولان برگزاری جشنواره نان میگویند این جشنواره، برخلاف نمونههای گذشته، قرار است روایتگر فرهنگی باشد که در خمیر گندم، آواز داس و صدای آسیاب نهفته است.
شهردار کرمان در توضیح اهمیت برگزاری چنین برنامههایی میگوید: جشنوارهها فرصتی هستند برای شناساندن چهره فرهنگی و گردشگری شهر. کرمان ظرفیت آن را دارد که با برگزاری جشنوارههای منظم و محتوایی به مقصد دائمی گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شود.
در همین راستا، محمود بابایی، رئیس شورای اسلامی شهر کرمان تأکید میکند که هدف از برگزاری جشنوارهها ایجاد نشاط و شادابی اجتماعی در شهر کرمان است.
جشنوارهها؛ از طعم نان تا طراوت شهر
برگزاری جشنوارههای متعدد در کرمان را میتوان نشانهای از حرکت شهر به سمت احیای فرهنگی دانست. این جشنوارهها با حضور برندها، غرفههای محلی و دکورهای چشمنواز، نهتنها جذابیت بصری دارند، بلکه بستر تازهای برای رونق گردشگری شهری نیز ایجاد میکنند.
نمونه مشابه آن در اصفهان، با عنوان جشنواره غذا، توانست مسافران بسیاری را از سراسر کشور جذب کند و نشان داد که اقتصاد فرهنگی تا چه اندازه میتواند در شکوفایی شهرها نقشآفرین باشد.
بااینحال، کارشناسان فرهنگی معتقدند که اگر جشنوارهها با غفلت از ارزشهای اخلاقی و پوششی همراه شوند، بهجای تقویت فرهنگ، دچار نوعی ولنگاری فرهنگی خواهند شد.
نقد فرهنگی؛ جشن بدون حجاب
یکی از نقدهای اجتماعی که در حاشیه برخی از جشنوارههای اخیر کرمان مطرح شده، بیتوجهی به حجاب و پوشش بانوان در فضای عمومی است.
نبود پیوست فرهنگی در حوزه پوشش و حجاب را میتوان یکی از خلأهای اصلی جشنوارههای شهری کرمان دانست؛ موضوعی که بارها از سوی فعالان فرهنگی و حتی برخی مسئولان موردتأکید قرار گرفته است. هرچند جشنوارهها با هدف نشاط اجتماعی و تقویت همدلی برگزار میشوند، اما در بسیاری از موارد، برنامهریزی فرهنگی متناسب با فضای عمومی آنها صورت نمیگیرد.
در جشنوارههایی که حضور خانوادهها و بانوان پررنگ است، عدم نظارت بر نوع پوشش و نبود دستورالعملهای فرهنگی مشخص، باعث بروز صحنههایی شده که با هویت اصیل و ارزشهای بومی کرمان سازگار نیست. این شهر که همواره به عفاف و وقار زنانش شناخته میشد، امروز نیازمند آن است که در کنار برنامهریزی برای موسیقی، غذا و هنر، پیوست فرهنگی حجاب و پوشش نیز بهعنوان بخشی جداییناپذیر از برگزاری جشنوارهها تدوین شود؛ تا نشاط و فرهنگ در یک قاب، و در شأن اصالت کرمان به نمایش درآید.
سعیده امیری، یکی از بانوان شرکتکننده در جشنواره کلمپه به خبرنگار «اقطاع خبر» میگوید: من خودم چادر سر نمیکنم، اما به حجابم پایبندم. چیزی که در جشنواره دیدم، بیتوجهی به حداقلهای پوشش بود. جشن باید شادی بیاورد؛ اما نه به قیمت خدشهدار شدن اصالت زن ایرانی.
وی ادامه داد: گاهی آنقدر بیتوجهی نسبت به حجاب زیاد میشود که با عذاب وجدان در میان جمع قدم برمیدارم و این خیلی دردناک است.
یک پیشنهاد، جشنواره لباس زن ایرانی
زهرا حسینی از فعالان فرهنگی شهر کرمان ضمن انتقاد از برگزاری جشنوارهها بدون توجه به ابعاد فرهنگی آن، گلایه کرد و گفت: اهمیت به پوشش یکی از ضرورتهای یک زن در ایران و دینمان است؛ اما این روزها جشنوارهها محلی برای نمایش پوششهای اروپایی تبدیل شده است و این زیبنده کرمان نیست.
این سخنان بازتابی از دغدغهای عمیقتر است؛ دغدغهای که به گفته کارشناسان، به نبود جشنوارههای هویتی و پوششی در کشور بازمیگردد.
به گفته حسینی چه خوب بود اگر در کنار جشنواره نان و کلمپه، جشنوارهای هم برای معرفی پوشش اصیل ایرانی برگزار میشد؛ لباسی که بتواند هم زیبا باشد، هم باوقار و متناسب با فرهنگ اسلامی ایران باشد.
او تأکید در ادامه تأکید میکند: نمایش پوششهای یک زن اصیل ایرانی و برگزاری چنین جشنوارههایی بدون شک میتواند در باور و اندیشه زن ایرانی اثرگذار باشد و بهعنوان یک اقدام فرهنگی مؤثر مطرح شود.
ضرورت بازتعریف جشنوارهها
اگرچه جشنوارهها در ماهیت خود بستر شادی و نشاطاند، اما بیبرنامگی فرهنگی میتواند این فرصت را به تهدید تبدیل کند. در واقع، جشنواره باید نهفقط میدان نمایش محصول، بلکه آیینهای از ارزشهای اجتماعی باشد.
به گفته بانوی فعال فرهنگی کرمان، «جشنواره زمانی موفق است که در کنار موسیقی و غذا، اخلاق، پوشش و اصالت هم عرضه شود.»
از همین رو، بسیاری از ناظران بر این باورند که مدیریت شهری باید در کنار توجه به جذابیتهای گردشگری، بر جنبههای تربیتی و فرهنگی این رویدادها نیز سرمایهگذاری کند؛ چراکه جشنوارههای بومی در حقیقت، کلاس درس هویت ایرانی هستند.
نان، نماد زندگی و فرهنگ
کرمان امروز در مسیر تبدیلشدن به «شهر جشنوارهها» گام برداشته است؛ شهری که از دل کویر، بوی نان تازه و صدای دف برمیخیزد. اما این مسیر، تنها زمانی ماندگار خواهد بود که شادی با هویت پیوند بخورد.
نان، اگرچه از گندم است، اما معنا و طعمش از فرهنگ و اصالت میآید.
و جشنوارهها، اگرچه برای شادمانیاند، اما رسالتشان حفظ همان فرهنگی است که نان از آن برمیخیزد: فرهنگ زن ایرانی، خانواده و ریشههای کرمانی.
انتهای خبر/ پسند