با توجه به گزارشات جدید مستند مرکز مطالعات راهبردی جمعیت در سال ۱۳۹۹، نرخ رشد جمعیت ۰/۶ درصد سقوط کرده است که در تاریخ ایران بیسابقه بوده، اما با وجود تأکید مقام معظم رهبری در سالهای اخیر و اخطار و هشدار جدی ایشان مبنی بر به صدا درآمدن زنگ خطر کاهش نرخ رشد جمعیت، اما متأسفانه جدا از عدم حمایت مسئولان و عدم ارائه طرحهای حمایتی از جوانان و خانوادهها برای ازدواج و فرزندآوری شاهد سنگاندازی و سخت شدن شرایط اقتصادی، پزشکی و… در سال های اخیر هستیم.
برگرداندن طرح جمعیت بر روی ریل اصلی
حجت الاسلام والمسلمین حسین جلالی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با اقطاع خبر اظهار کرد: در دو دهه متاسفانه تمام امکانات و تجهیزات کشور از مسئولان صدا و سیما، بهداشت، مراکز خدماتی رفاهی، بیمه ای و همه خانواده را مورد هجمه قرار دادند و فرزندآوری را به سخره گرفته و به عنوان امتیاز منفی برای خانواده جا انداختند .
وی با بیان اینکه امروز طرح جوانی جمعیت کار سختی را پیشرو دارد تا بتوان آن را به روز اول و ریل اصلی برگردانیم، اذعان کرد: وقتی لوگوی ثبت احوال نشان از یک فرزند می دهد از فیلم ها که فرزندآوری را به سخره می گیرند و از فرزند سوم به بعد را به عنوان میهمان ناخوانده تلقی می کردند و مزایای رفاهی، بیمه ای و یارانه برای او در نظر گرفته نمی شد؛ نتیجه ای جز کاهش نرخ جمعیت نمی توانست داشته باشد.
اشاعه فرهنگ غلط «فرزند کمتر، زندگی بهتر»
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: در دهه های اخیر شرایطی در کشور ما ایجاد شد که همه بر در دیوار نوشتند «فرزند کمتر زندگی بهتر» .
وی بیان کرد: کشور ما امروز از جهت زاد و ولد پایین ترین رتبه در خاورمیانه و اسرائیل از لحاظ فرزندآوری بالاترین رتبه را دارد.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: متاسفانه هدف دشمن پیری کشور ایران است و بعد از ۲۰ سال امروز، تک فرزندی برای ما ایرانی ها فرهنگ شده است و تغییر این فرهنگ به این سادگی ها صورت نمی گیرد.
حجت الاسلام جلالی افزود: به نظر من نمی توان تاثیرگذار بودن مسائل اقتصادی امروز را در تک فرزندی و کم جمعیتی منکر شد، اما امروز اساتید، اعضای هیئت علمی، پزشکان، متخصصان، نخبگان، فرهیختگان و مسئولان به بدون فرزند بودن ویا تک فرزندی روی آورده اند.
وی ادامه داد: البته اکثر پدران و مادران شرایط اقتصادی جامعه را بهانه ای بر نیاوردن فرزند بیشتر می دانند با این حال خانواده هایی که از لحاظ اقتصادی مشکلی ندارند و غنی هستند نیز به فرزندآوری روی نمی آورند.
فرصت ۷ ساله ایران برای خروج از چاله کم جمعیتی
حجت الاسلام جلالی عنوان کرد: البته به این مسئله نیز باید توجه داشت برخی از زنان و مردان دچار ناباروری هستند و این می تواند عوامل مختلفی دربرداشته باشد از جمله استفاده از خوراکی های ناسالم و میوه جات تراریخته که سبب چنین معضل بزرگی شده است و این نسخه ای است که دشمن برای ما پیچیده است؛ اینها می رساند که باید برای نجات کشورمان ایران دنبال طرح وبرنامه ای نو باشیم .
وی با بیان اینکه متاسفانه کشور ایران در چاله خطرناک جمعیتی افتاده است، اذعان کرد: امروز جمعیت جوان در حال کاهش است و تنها ۷ سال فرصت داریم تا کشور را نجات دهیم و اگر در این ۷ سال موفق شدیم که از چاله کم جمعیتی بیرون بیاییم و پنجره فرزندآوری و پر جمعیتی برویمان باز شود کمک خواهد کرد تا موفق شویم.
نماینده مردم انار و رفسنجان در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: چرا ما نباید یک وزارت حمایت از امور بانوان داشته باشیم که مکانی برای حمایت از خانواده و جوانان بوده و ستاد ملی جمعیت در آنجا مستقر باشد.
بانوان مرکز ثقل طرح حمایت از خانواده
حجت الاسلام جلالی گفت: در کمیسیون فرهنگی و کمیسیون مشترک، زمینه ساختار و سازمانی طرح حمایت از خانواده فراهم شده و بر روی چنین طرحی تلاش های زیادی صورت گرفته است به همین جهت در این طرح مرکز ثقل و حمایت را چه در تحصیلات، چه در ازدواج و چه در حمایت های بیمه ای و خدماتی و رفاهی بانوان قرار دادیم.
وی افزود: وقتی مادر باردار می شود از زمان بارداری به مدت ۵ سال تحت پوشش بیمه قرار می گیرد و همچنین براساس نیاز مادر مشمول بسته های حمایتی، سلامت، بهداشتی، غذایی و دارویی قرار می گیرد.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: برای فرزند اول مبلغ یک میلیون تومان در بورس سهام ثبت می شود و به تعداد هر فرزند ۱۰ میلیون تومان وام تعلق می گیرد، به این شکل که برای فرزند اول ۱۰ میلیون تومان، فرزند دوم ۲۰ میلیون تومان ، فرزند سوم ۳۰ میلیون تومان و الی آخر.
تسهیلات
مسکن و مشوق های اقتصادی و شغلی در طرح جوانی جمعیت
حجت الاسلام جلالی بیان کرد: تسهیلات مسکن و مشوقهای اقتصادی و شغلی از جمله اقدامات مؤثری است که در این طرح مورد توجه قرار گرفته است؛ از تأمین زمین یا واحد مسکونی حداکثر ۲۰۰متری بهقیمت تمامشده با ۲ سال تنفس و ۸ سال قسط بندی پس از تولد فرزند سوم تا اختصاص ۷۰% ظرفیت منازل مسکونی سازمانی به کارکنان فاقد مسکن با حداقل ۳ فرزند در این قانون دیده شده است؛ در مورد مشوقهای اقتصادی مواردی همچون تشویق سالانه شاغلین بهازای ازدواج یا تولد هر فرزند در روز ملی جمعیت توسط دستگاه و… از جمله مواردی بود که در این قانون مورد توجه قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: همچنین برای تولد فرزند دوم یک خودرو به سلیقه مادر و بدون نوبت و با قیمت کارخانه ثبت می شود.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: همچنین ۱۵۰ میلیون تومان وام با دو سال تنفس و ۸ سال بازپرداخت در نظر گرفته شده است و در زمینه اشتغال نیز حق تقدم با فرزندآوری است و با تولد هر فرزند یک سال سنوات به پدر یا مادر شاغل افزوده خواهد شد.
حجت الاسلام جلالی گفت: در حوزه مادران غیرشاغل تسهیلات ویژه و بیسابقهای در این قانون دیده شده است، مزایایی همچون تأمین ۱۰۰% بیمه مادران خانهدار دارای ۳ فرزند و بیشتر روستایی و عشایری از طریق صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان و روستاییان، کاهش سن بازنشستگی مادر بهمدت یک سال بهازای تولد هر فرزند و برای تولد فرزند ۳ به بعد، یک و نیم سال و… از جمله مزایایی است که در این طرح مورد نظر قرار گرفته است.
وی افزود: کسانی که مشمول مالیات هستند و دارای سه فرزند باشند ۱۵ درصد از مالیات آنها کاسته خواهد شد.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ۲۰۰ میلیون تومان وام برای ازدواج جوانان در نظر گرفته شده مشروط بر اینکه زود ازدواج کنند یعنی پسر در سن ۲۵ سالگی و دختر در سن ۲۳ سالگی زندگی مشترک تشکیل دهند و هر چه دختران و پسران در سن بالاتر ازدواج کنند مبلغ وام کاهش خواهد یافت.
حبس و جزای نقدی مجازات متولیان خاطی در اجرای طرح جوانی جمعیت
حجت الاسلام جلالی بیان کرد: حال که این طرح تبدیل به قانون شده و به تایید شورای نگهبان رسیده برای اطلاع رسانی آن باید تمامی دستگاه ها بویژه رسانه ها و فضای مجازی باید پای کار آیند.
وی با بیان اینکه یکسال و ۸ ماه این طرح مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، عنوان کرد: این طرحی نیست که بگوییم سطحی و غیرکارشناسی شده باشد، تعجب من از برخی نشریات و روزنامه های کشوری است زمانی که دم از ایران دوستی می زنند چرا به مقابله با این طرح می پردازند.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی بیان کرد: اینکه بحث جمعیت یک بحث سیاسی نیست بلکه یک بحث اجتماعی است و همه باید برای اجرای آن مشارکت و همکاری داشته واز این طرح حمایت کنند.
حجت الاسلام جلالی گفت: برای اجرایی شدن این قانون، تسهیلات متعددی در نظر گرفته شده است که هر یک از مواد قانونی بهعهده سازمان و نهاد خاصی است که اگر کوتاهی در اجرای آنها داشته باشند مشمول مجازاتهایی خواهند شد؛ محکومیت مستنکفین از اجرای این قانون به مجازات حبس یا جزای نقدی درجه ۴ یا ۵ قانون مجازات اسلامی علاوه بر جبران خسارات وارده و علاوه بر اعمال مجازات موضوع ماده ۱۹ قانون رسیدگی به تخلفات اداری، معرفی مستنکفین این قانون به مراجع قضایی توسط سازمان بازرسی یا سایر نهادهای امنیتی و… مورد توجه قرار گرفت.
وی خاطرنشان کرد: ما باید سعی کنیم ساز و کارهای این طرح را قوی کنیم و امیدواریم هستیم که پس از دو سه سال شاهد جهشی در بحث جمعیت باشیم.
کمبود نیروی مولد اقتصادی با ادامه روند جمعیتی کنونی
فاطمه کتابچی پزشک و کارشناس جمعیت در حوزه آسیب شناسی در این رابطه به خبرنگار ما گفت: متاسفانه کشور ما در آستانه یک بحران بزرگ جمعیتی قرار گرفته و اگر روال فرزندآوری خانواده های ایرانی همین طور ادامه پیدا کند، تا سی سال بعد کشوری با جمعیتی میانسال و سالمند خواهیم داشت که با کمبود جدی نیروی مولد اقتصادی مواجه خواهد بود.
وی افزود: در واقع جلوگیری از این بحران تنها در صورتی امکان پذیر است که جوانان فعلی بتوانند خود را جایگزین کنند؛ این به این معناست که به ازای هر جوان بیش از یک تولد داشته باشیم چرا که بعصی از تولدها به هر صورت با حوادث طبیعی، تصادفات و غیره به سن جوانی نخواهند رسید.
این کارشناس جمعیت و حوزه آسیب شناسی بیان کرد: بر اساس آنچه گفته شد، و با توجه به اینکه به هر حال تعدادی از جوانها ازدواج نکرده و تعدادی از ازدواج ها به طلاق منجر می شود، برای جایگزین شدن جمعیت لازم است هر زوج فعلی بیش از دو فرزند به دنیا بیاورند.
کتابچی عنوان کرد: صد البته حل مسئله ازدواج و طلاق نیز باید در دستور کار جدی باشد. ولی در فرصت کوتاه فعلی علاج کار با رفع موانع و تشویق و تسهیل فرزندآوری جوانان متاهل فعلی است.
وی خاطرنشان کرد: ناگفته نماند که فرهنگ غالب ایران دو فرزندی را می پسندد و علیرغم شیوع بالای تک فرزندی، اکثر خانواده های ایرانی خود
میدانند که تک فرزندی عواقب و خسارت های تربیتی، تعاملی و اجتماعی متعددی را متوجه فرزند آنها و خودشان خواهد کرد ولی به دلیل وجود برخی موانع و مشکلات تولد فرزند دوم را به تعویق میندازند.
ناهید دیناروند، کارشناس جمعیت و روانشناس بالینی و مشاور خانواده (پژوهشگر تک فرزندی) همچنین در این رابطه به خبرنگار ما گفت: متاسفانه سنین بارداری در کشور ما بالا است که علت آن دیر ازدواج کردن و دیگری هم عدم فرزندآوری و یا کم فرزندآوری است که این عواقب و تبعات سبب شده تا جمعیت ما رو به سالمندی برود و همچنین شاید علت ها و ایرادات را این افرادی داشته باشند که زمانی از آنها سوال می کنیم چرا ازدواج نمی کنند یا چرا تنها یک فرزند دارند در پاسخ مسائل اقتصادی را مطرح می کنند.
وی خاطرنشان کرد: در صورتی که مسائل اقتصادی ممکن است یکی از عواملی باشد که به این مسئله دامن می زند اما از دیدگاه روانشناسی و جمعیت شناسی جزو مسائل مهم و در اولویت محسوب نمی شود، یعنی استحکام و بنیان خانواده و شروع یک ازدواج خوب به آموزش و یکسری مهارت های ارتباطی بین زوجین، تربیت فرزند و همچنین میزان و مقاومت تاب آوری این زوجین است همچنین مدیریت زمان و مهارتهای دهگانه ای که افراد می بایست قبل از ازدواج بدانند و سپس به آن ورود داشته باشند.
این کارشناس جمعیت و روانشناس بالینی بیان کرد: همانطور که همه می دانیم نه تنها چرخ اقتصاد کشورما بلکه همه کشورها به بازوی نیروی جوان است، نیروی جوان کشور ما ۱۵ تا ۶۵ سال تعریف شده اینها نیروهای فعال جامعه ما هستند که در حقیقت چرخ اقتصاد و چرخ توسعه کشور به دست آنها است.
دیناروند تصریح کرد: حالا تصور کنید فرزندآوری پایین و سن ازدواج هم بالا باشد پر مسلم است که این نرخ رشد به سمت سالمندی خواهد رفت و پویایی جامعه و تحولات اجتماعی دچار رکود و سکون خواهد شد زیرا تحولات اجتماعی به نیروهای جوان و فعال که چرخ اقتصادی را می چرخانند و باعث تحولات و رشد اجتماعی در کشور می شوند بستگی دارد.
اشتغال و تحصیل بانوان یکی از عوامل عدم فرزندآوری
وی افزود: از طرف دیگر رشد توسعه اقتصادی که کل جهان را در بر گرفت به کشور ما نیز منتقل شد و همین باعث شد تا تعداد زیادی از زنان که نیمی از جمعیت را تشکیل می دهند وارد عرصه ادامه تحصیل و همچنین اشتغال شدند.
این پژوهشگر تک فرزندی اذعان کرد: اما سایر کشورها برای ورود زنان به بازار کار و تحصیلات برنامه ریزی کردند از جمله اینکه یکسری حمایت ها و مشوق هایی را قانونمند، عملیاتی و اجرایی کردند نه فقط به صورت نوشته یعنی قانون بلکه آن را اجرایی کردند و به سازمان هایی که زنان در آنها اشتغال داشتند نیز ابلاغ کردند، به طور مثال مهدکودک هایی را در کنار محیط زنان شاغل ایجاد کردند تا آنها دغدغه ای از این بابت نداشته باشند که در صورت فرزندآوری و شاغل بودن فرزند خود را به که بسپارند و یا اینکه برخی مرخصی های دوره زایمان را طولانی کردند که البته ناگفته نماند که در کشور ما در گذشته ۶ ماه بود و در حال حاضر این مدت به ۹ ماه افزایش یافته است.
عدم امنیت شغلی بانوان پس از زایمان از دلایل کاهش فرزندآوری
دیناروند ادامه داد: اما با وجود اینکه این ۹ ماه به بسیاری از سازمان ها ابلاغ شده است اما برخی از سازمان ها بویژه دستگاه های خصوصی این امر را اجرا نمی کنند و خانمی که زمانی برای مرخصی زایمان می رود دغدغه این را دارد که زمانی برمی گردد فرزند خود را به که بسپارد و آیا اصلا صندلی و پست او همچنان باقی است و به کس دیگری سپرده نشده باشد.
وی افزود: متاسفانه بانوان امنیت شغلی ندارد یعنی زمانی که از مرخصی زایمان بر می گردد نمی داند آیا می توانند به اشتغال خود ادامه دهند یا نه؟از طرف دیگر باید به پدران مرخصی داده شود که در کنار همسران خود از کودک را مواظبت کنند.
این کارشناس جمعیت و مشاوره خانواده بیان کرد: همچنین در بسیاری از کشورها حمایت هایی را از نظر اینکه زنان می توانند کار در منزل داشته باشند و کار در بیرون از منزل را تعریف نکردند زیرا در این دوره کرونایی باعث شد اکثر خانم ها در منزل کار کنند و این اشتغالزایی به صورت کار در منزل بود و ای کاش این اتفاق می افتاد که زنان ما بویژه زنان نسل جوان کشور در حالی که ادامه تحصیل می دهند به تبع آن نیازمند اشتغال و ورود به بازار کار هستند فقط بیرون از منزل کار نکنند و این اشتغالزایی که باعث توسعه و رشد اقتصادی کشور می شود فقط تعریف در بیرون از منزل نباشد و این را قانونمند کنند که اشتغال خانگی نیز می تواند به درآمدناخالص ملی که نهایتا سبب رشد و بالندگی اقتصادی کشور می شود کمک کند.
دیناروند همچنین گفت: باید از مهاجرت نخبگان به سایر کشورها جلوگیری شود و این هم باید قانون مند شود نه به صورت دستوری و قانونی بلکه باید شرایط را به گونه ای فراهم کرد که نخبگان ما بتوانند در کشور خودمان به رشد و بالندگی برسند چرا چون این نیاز فطری و نیاز روانی هر جوانی است که در کشور خود مثمر ثمر باشد.
افزایش مهاجرت روستائیان به کلان شهرها عامل تک فرزندی است
وی ادامه داد: امکاناتی که به شهرها داده می شود سبب شده تا مهاجرت روستائیان به شهرها افزایش یابد و کلان شهرهایی مثل تهران، مشهد، اصفهان و یا شهرهای دیگر گنجایشی برای جمعیت ندارند و حتی نیروهای کار نیز در یکجا متمرکز شده اند به تبع اینکه از روستا به شهرها مهاجرت می کنند
و شهرهای بزرگ دارای خانه های استاندارد هستند و آنقدر ازدحام جمعیت زیاد است که زمین جوابگوی ساخت خانه های آنچنانی نیست.
این پژوهشگر تک فرزندی افزود: این فضای خانه است که تعریف می کند که یک زوج چند فرزند داشته باشند و این فضای ۵۰ متری مسلما بیشتر از یک فرزند را نمی تواند در خود جای دهد، پس ما انتظار داریم این مهاجرت از روستا به شهر کنترل شود.
دیناروند عنوان کرد: اگر امکانات و تجهیزاتی که در شهرها وجود دارد به روستاها منتقل شود سبب می شود که روستائیان برای تحصیل و یا اشتغال به شهرها هجوم نبرند که این ازدحام جمعیت تبعاتی همچون عدم ازدواج با توجه به شرایط موجود در شهرها و عدم فرزندآوری را به دنبال خواهد داشت.
سیاست های نادرست باعث شده تا جمعیت رو به پیری رود
محمدجواد توکلی، کارشناس جمعیت و اقتصاد اسلامی نیز در این رابطه به خبرنگار ما گفت: بحث جمعیت از جمله بحث های بسیار مهمی است که کشور ایران در چند دهه اخیر دچار آن شده است.
وی گفت: متاسفانه ما سیاست های نادرستی در این زمینه اجرا کردیم که در حال حاضر جمعیت ما رو به پیری گذاشته و کم کم مشکلات عدیده اقتصادی در حال ظهور است.
این کارشناس جمعیت و اقتصاددان خاطرنشان کرد: به همین دلیل مقام معظم رهبری فرمودند که باید در این سیاست ها تجدید نظر شود و خود ایشان نیز نزدیک به یک دهه است در این رابطه ورود کرده و تاکید می فرمایند، اما همه مسئولان و نهادها آن طور که باید و شاید به این مسئله ورود نکرده اند.
توکلی ادامه داد: شاید یکی از بحث های مهم در این زمینه بحث اقتصادی است که در سیاست های غلط قبلی از اهرم اقتصاد استفاده کردیم برای اینکه هزینه فرزندآوری را بالا ببریم و حال اینکه اقدامات زیادی انجام شد از جمله اینکه کمک های حمایتی را از فرزند سوم برداشتیم و شعار فرهنگ اقتصادی را عوض کردیم که «زندگی بهتر فرزند کمتر » خلاصه اینکه تمامی این مسائل دست به دست هم داد و فرهنگ را تغییر داد.
وی عنوان کرد: به نظر من در این حوزه مغالطاتی در حوزه اقتصاد فرزند و جمعیت در ذهن ها رسوخ پیدا کرده است و می بینیم که ۱۴۰۰ سال پیش این شبهات اقتصاد جمعیتی مطرح شده است که به هر حال اوضاع اقتصدی افراد را از فرزندآوری منصرف می کند در حالی که در آیات متعددی از قرآن آمده که فرزندان خود را بواسطه فقر وگرسنگی نکشید «خشیت املاق» خداوند می فرمایند هم روزی شما و هم روزی آنها را ما می دهیم.
۳۰ سال آینده جزو ۴ کشور پیر دنیا خواهیم بود
این کارشناس جمعیت و اقتصاددان بیان کرد:البته به این مفهوم نیست که در بحث جمعیت با توجه به شرایط سخت اقتصادی همه بار را روی دوش پدران و مادران جوان بیندازیم به هر حال یکی از نهادهایی که اینجا مسئولیتی به عهده دارد دولت است و دولت باید با توجه به مخاطراتی که کاهش جمعیت دارد هم برای نیروی کار آتیه و افزایش هزینه های بهداشتی که باعث می شود در ۳۰ سال آینده تبدیل به یکی از ۴ کشور پیر دنیا شویم و هزینه های بهداشتی نیز بسیار بالا خواهد رفت را در نظر بگیرد.
توکلی ادامه داد: این امر مخارج کمرشکنی برای دولت خواهد داشت و اگر هم اکنون دولت در این رابطه اقدامی انجام ندهد باید بعدها هزینه بیشتری متقبل شود که دیگر فایده ندارد.
وی گفت: بدین جهت دولت و دولتمردان وظیفه خود را در حوزه های تامین مسکن برای کسانی که می خواهند ازدواج کنند، تامین شغل، یارانه فرزند، مساعدتهای زیادی که نیاز است، انجام دهند.
این کارشناس جمعیت و اقتصاددان خاطرنشان کرد: متاسفانه آنچه در فرهنگ ما مغفول مانده این است که شبکه مسئولیت های اجتماعی را اول از فرد آغاز می کنیم سپس به سراغ خانواده، اقوام و در آخر به سراغ دولت می رویم، اما هم اکنون طوری شده که فرهنگ غربگرایی یا یکسری مادی گرایی سبب شده خانواده ها دستگیری از هم نکنند و این در حالی بود که قبلا اگر کسی بچه دار می شد اقوام به یاری و مساعدت با او می آمدند، اما در حال حاضر به دلایلی از جمله شرایط اقتصادی کسی زیاد توجه نمی کند.
ایجاد اشتغال و درآمدی باید اولین اولویت سیاستگذاری در طرح جدید باشد
توکلی گفت: بالاخره اینکه با این مشکلی که روبرو شده ایم چند بعدی است از جمله بعد فرهنگی وبعد اقتصادی که به نوعی اگر بخواهیم به دنبال اصلاح آن باشیم باید ابتدا فرهنگ را اصلاح کنیم اشتباهاتی که از جمله ضرب المثل هایی را که باب کردیم و فرهنگ را تغییر دادیم آنها را بازسازی کنیم .
وی با تاکید بر اینکه باید نهادها و سازمان ها در حمایت از فرزندآوری مشارکت داشته باشند، اذعان کرد: من همچنین نقدی به طرح جدید داشتم، اگرجوانی کار نداشته باشد و او را تشویق به ازدواج و فرزندآوری کنیم اتفاقی نخواهد افتاد زیرا این فرد بیکار تبدیل به بیکار بدهکار خواهد شد و نمی تواند بارسنگین زندگی را به دوش بکشد.
این کارشناس جمعیت و اقتصاددان ادامه داد: پس اولویت در سیاستگذاری این باشد که برای جوانان ابتدا ایجاد اشتغال و درآمدزایی کنیم اما به هر حال یک ضرورتی است که باید به آن بپردازیم و در ابعاد مختلف برای آن طرح و برنامه داشته باشیم.
انتهای پیام/نامجو