۞ امام علی (ع) می فرماید:
ایران، سرزمینی غنی از فرهنگ‌ها و زبان‌ها، در حالی به استقبال آینده می‌رود که تلاش برای حفظ و احیای زبان‌ها و گویش‌های محلی به یک دغدغه ملی و رسالت فرهنگی تبدیل شده است. این رویکرد، نه تنها به غنای هویت ملی می‌افزاید، بلکه با تکیه بر احترام به تنوع فرهنگی، گامی مهم در راستای نفی مرزبندی‌های کاذب و تحکیم انسجام اجتماعی است.
اقطاع خبر: زبان‌ها و گویش‌های محلی، گنجینه‌های بی‌بدیلی از تاریخ، آداب و رسوم، و تفکر یک ملت هستند که در تار و پود هویت فرهنگی یک سرزمین تنیده‌اند. جمهوری اسلامی ایران با گستره اقوام و فرهنگ‌های متنوع، از ذخایر ارزشمندی از این گویش‌ها برخوردار است که هر یک، بخشی از تاریخ شفاهی و ادبی این مرز و بوم را در خود جای داده‌اند. حفظ و انتقال این میراث به نسل‌های آینده، نه تنها یک وظیفه فرهنگی، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای پایداری هویت ملی و غنای فرهنگی محسوب می‌شود.
با این حال، پدیده‌هایی چون شهرنشینی گسترده، سلطه زبان معیار در رسانه‌ها و نظام آموزشی، و جهانی‌سازی فرهنگی، چالش‌های جدی را برای بقای برخی از این گویش‌ها ایجاد کرده است. این عوامل، در صورت عدم توجه کافی، می‌توانند به تدریج به تضعیف و حتی فراموشی برخی از زبان‌ها و گویش‌های بومی منجر شوند.
در واکنش به این دغدغه، در سال‌های اخیر شاهد افزایش اهتمام عمومی و تخصصی برای پاسداشت و احیای زبان‌های محلی در ایران هستیم. پژوهشگران و زبان‌شناسان، با انجام مطالعات میدانی و جمع‌آوری گنجینه‌های واژگانی و فولکلوریک، در حال ثبت و مستندسازی این گویش‌ها هستند. همزمان، سازمان‌های مردم‌نهاد، نهادهای فرهنگی و حتی برخی نهادهای دولتی، با برگزاری جشنواره‌ها، کارگاه‌های آموزشی، و انتشار کتب و نشریات محلی، در ترویج و ترغیب به استفاده از این زبان‌ها، به‌ویژه در میان کودکان و نوجوانان، می‌کوشند. پایگاه‌های خبری محلی نیز با انتشار اخبار، گزارش‌ها و مقالات مرتبط با گویش‌های بومی، نقش مهمی در معرفی و ترویج این میراث ایفا می‌کنند.
تلاش برای حفظ و احیای زبان‌های محلی، فراتر از یک مسئله صرفاً زبانی، یک رویکرد راهبردی در راستای تقویت وحدت ملی و مقابله با هرگونه نگاه تفرقه‌افکنانه است. همانگونه که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر حقوق اقوام و فرهنگ‌ها تأکید دارد، احترام به تنوع زبانی و گویشی، به معنای ارج نهادن به هویت‌های مختلف و در نتیجه، تقویت پیوندهای ملی است. این رویکرد، به جای قرار دادن اقشار مختلف جامعه در مقابل یکدیگر بر اساس زبان یا آداب و رسوم، بر نقش این تفاوت‌ها در تکمیل هویت جامع و منسجم ایرانی تأکید می‌کند.
بدین ترتیب، احیای زبان‌ها و گویش‌های محلی نه تنها حفظ یک میراث زنده برای نسل‌های آینده است، بلکه بستری برای تعمیق همزیستی مسالمت‌آمیز، ارتقای درک متقابل و تقویت بنیان‌های فرهنگی و اجتماعی کشور فراهم می‌آورد. این مهم، نیازمند تداوم حمایت‌های دولتی، تلاش‌های آکادمیک، و مشارکت فعال مردم و نهادهای مدنی است.
کلمات کلیدی: زبان‌های محلی، گویش‌های بومی، تنوع فرهنگی، هویت ملی، میراث زبانی، احیای زبان، نفی تبعیض، انسجام اجتماعی، قانون اساسی، ایران.
تمامی حقوق برای پایگاه خبری اقطاع خبر محفوظ است.
