این منطقه، از نظر پتانسیل‌های بالفعل و بالقوه کشاورزی در سطح ایران بی‌نظیر و در سطح جهان از لحاظ تولید محصولات کشاورزی سالم و با کیفیت کم‌نظیر است.
در جنوب کرمان بیش از ۸۰ نوع محصول زراعی و باغی با بهترین کیفیت و در سطح تجاری همچون؛ پرتقال، گریپ فروت، لیمو، خرما، خیار سبز، پیاز، سیب‌زمینی، هندوانه، بادمجان گلخانه‌ای، فلفل دلمه‌ای، گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای، حنا و تنباکو، توت‌فرنگی و… تولید می‌شود.
جنوب استان کرمان پتانسیل بالایی در سطح کشاورزی دارد چنانچه این استعداد عظیم در مسیر برنامه‌ریزی و هماهنگی صحیح قرار بگیرد، می‌تواند موجب رشد توسعه در این خطه شود.
طبق آمارنامه کشاورزی سال ۱۴۰۲، میزان تولید محصولات باغی جنوب کرمان ۹۸۴ هزار و ۱۱۰ تن بوده که رتبه ششم کشوری را به خود اختصاص داده، همچنین، میزان تولید محصولات زراعی جنوب کرمان، ۲۵۰ هزار و ۱۹۰۱ تن در سال ۱۴۰۲ بوده است.
۱۶ درصد از محصولات زراعی در مراحل تولید تا مصرف از بین می رود
با توجه به آخرین برآوردها از میزان ضایعات محصولات کشاورزی، حدود ۱۶ درصد از محصولات زراعی در مراحل مختلف تولید تا مصرف از بین می رود؛ بنابراین از کل ۸۳ میلیون و ۷۸۹ هزار و ۱۰۲ تن محصول زراعی تولید شده در کل کشور، ۱۳ میلیون و ۴۰۶ هزار و ۲۵۶ تن آن به‌صورت ضایعات از بین رفته است.
با توجه به سهم ۳ درصدی تولید محصولات زراعی جنوب کرمان در کل کشور، می‌توان گفت؛ حدود ۴۰۲ هزار و ۱۸۷ تن از کل محصولات زراعی تولید شده جنوب کرمان در سال ۱۴۰۲، به صورت ضایعات از بین رفته است.
با توجه به سهم ۴ درصدی تولید محصولات باغی جنوب کرمان در کل کشور هم حدود ۲۷۶ هزار و ۶۱۶ تن از محصولات باغی تولید شده در سال ۱۴۰۲، به صورت ضایعات از بین رفته است.
همین امر سبب شد تا با سمیه نقوی عضو هیأت‌علمی گروه اقتصاد دانشکده کشاورزی دانشگاه جیرفت به گفتگو بنشینیم.
سمیه نقوی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «اقطاع خبر» در تشریح چرایی ایجاد ضایعات در محصولات کشاورزی عنوان کرد: نبود سیگنال قیمتی برای کشاورزان، استفاده از شیوه‌های قدیمی و سنتی و ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی فرسوده در همه مراحل کاشت، داشت و برداشت محصول، عدم آموزش کشاورزان، نامناسب بودن سیستم حمل و نقل، ضعف برنامه‌ریزی در زمینه صادرات، کم‌توجهی به تشکیل صنایع تبدیلی و تکمیلی بالأخص در جنوب کرمان و بد مصرفی خانواده ها عوامل بروز این اتفاق است.
توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در جنوب کرمان ضروری است
وی به چالش‌های بخش کشاورزی در جنوب کرمان اشاره و تأکید کرد: نبود زیرساخت و صنایعی برای نگهداری محصولات، موجب خام‌فروشی با قیمت پائین می‌شود و همین موضوع ضررهای زیادی به منطقه می‌زند، زیرا محصول با برندها و بسته‌بندی سایر استان‌ها در بازارهای مختلف معرفی و به فروش می‌رسد.
عضو هیأت‌علمی گروه اقتصادی دانشگاه کشاورزی جیرفت با بیان اینکه مسئله صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات در جنوب کرمان باید مورد توجه ویژه قرار گیرد، افزود: با توجه به حجم بالای عملیات کشاورزی و تولید انواع متفاوت محصولات کشاورزی در جنوب کرمان، گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی می تواند نقش اساسی در جلوگیری از ضایعات محصولات کشاورزی ایفا کند.
نقوی افزود: کاهش ضررهای تولیدکننده، افزایش اشتغال و درآمد، افزایش سطح تحصیلات، انسجام بین کشاورزان، توجه به حضور زنان در عرصه های اقتصادی، توجه به مسائل بهداشتی در امر تولید، رشد صادرات و سرمایه گذاری ها و در نتیجه رشد اقتصاد ملی تنها با صنایع تبدیلی رقم می‌خورد.
توسعه زنجیره تبدیل سبب افزایش بهره‌وری می‌شود
وی اذعان کرد: با توسعه زنجیره تبدیل و صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی شاهد افزایش بهره‌وری، کاهش میزان واردات و جلوگیری از ضایعات خواهیم بود این مهم به منظور تکمیل زنجیره‌های ارزش در راستای ایجاد ارزش‌افزوده و جلوگیری از خام‌فروشی و کاهش ضایعات محصول تأثیر بسزایی دارد که انتظار می‌رود دولت حمایت‌های لازم از این بخش را صورت دهد.
عضو هیأت‌علمی گروه اقتصاد دانشگاه کشاورزی جیرفت به ارائه راهکارهای پرداخت و گفت: ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تكمیلی در بخش كشاورزی، مدیریت و ساماندهی زیرساخت‌های تولید، توزیع و صادرات محصولات کشاورزی، اصلاح و تقویت ساختار تشکل‌های تولیدی مرتبط با کشاورزی و صنایع وابسته و تقویت فعالیت‌های آموزشی و ترویجی به‌منظور انتقال‌یافته‌های پژوهشی به بخش اجرا از مهم‌ترین راهکارهاست.
نقوی در پایان تصریح کرد: اصلاح چرخه توزیع محصولات کشاورزی با تأکید بر اصلاح الگوی توزیع، اعطای تسهیلات، توسعه مراکز توزیع مستقیم و حذف واسطه‌ها، بیمه محصولات کشاورزی، بازاریابی محصولات کشاورزی و نیز فرهنگ‌سازی در خصوص چگونگی خرید، نگهداری و نحوه مصرف مواد غذایی توسط مصرف‌کنندگان از دیگر مواردی است که به کاهش ضایعات منجر خواهد شد.
انتهای خبر/ طهماسبی
