در حالی که کرمان بیشترین اقلام صادراتیاش در چند مورد مس، پسته، خرما خلاصه میشود اما میتواند با تغییراتی در نحوه اجرای قوانین راه صادرات را هموار کند اما چندین سال است که با تلاش بخش خصوصی همچوت اتاق کرمان هنوز اندر خم یک کوچه است زیرا مجریان دستگاهها کمتر توجهی به این عرصه نشان دادهاند.
ارزش صادرات استان کرمان ۳ میلیارد دلار است که یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار آن از سایر گمرکات انجام میشود و با تسهیل زنجیره صادرات استان، میتوان صادرات استان را به ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار افزایش داد و در مجموع به ۷ میلیارد دلار رساند.
سه کریدور اصلی جهانی در استان کرمان وجود دارد و مشکلات لجستیک، ساختار حمل و نقل، عدم حضور شرکتهای ملی و بینالمللی در استان به شدت قابل لمس است.
همین امر سبب شد تا موضوع را از نگاه اقتصادیهای استان بررسی کنیم؛
صادرکنندگان ما از سایر گمرکات کشور استفاده میکنند
مهدی حسینینژاد در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «اقطاع خبر» به مشکلات این عرصه اشاره و تأکید کرد: بیشتر صادراتی که از سایر گمرکات کشور انجام شده در حوزههای مربوط به صنایع معدنی و متعلق به صادرکنندگان کرمانی است که به دلیل نبودن زیرساختها و گمرکات استان، صادرکنندگان ما مجبور میشوند از سایر استانها کار را انجام دهند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت شمال استان کرمان ادامه داد: چنانچه سیستم مدیریت یکپارچه برای صادرات و واردات ایجاد شود و سازمان توسعه تجارت بتواند در حوزه گمرکات و بانک مرکزی مدیریت یکپارچه و اختیارات بیشتری را ایجاد کند، به حل مشکلاتی که صادرکنندگان و واردکنندگان الان درگیر آن هستند، کمک میکند.
وی از پیگیری برای شرکت در نمایشگاههای مختلف بهعنوان دروازۀ ورود به صادرات خبر داد و بیان کرد: «شرکتهای نمایشگاهی، سایت نمایشگاهی، واحدهای تولیدی و تجّار استان باید در نمایشگاههای مختلف حضور داشته باشند و صادرات را توسعه بدهند و البته در راستای تکمیل زنجیره ارزش تلاش شود تا محصولات صادرات محور تولید شوند.
زمان، زیرساخت و هزینه سه عامل استفاده از مبادی صادراتی خارج استان
حامد بدرآبادی هم در کمیسیون تخصصی صادرات اتاق بازرگانی نیز گفته بود: یکی از دلایل انجام صادرات کرمان از گمرکات سایر استانها را هزینه عنوان کرده بود: زمان ترخیص کالا از گمرکات استان باید هزینهای پرداخت شود، از سوی دیگر در گمرکات خروجی و مبادی مرزی نیز این پرداخت باید انجام شود و هزینهای مضاعف را برای صادرکنندگان ایجاد میکند.
رئیس کمیسیون صنعت اتاق کرمان گفته بود که موضوع زمان هم عاملی است که افراد از دیگر مبادی اقدام به صادرات میکنند، است؛ گاهی بارگیری محصولات صادراتی بعد ازظهرها و خارج از وقت اداری به اتمام میرسد که در گمرکات استان باید محصول تا زمان اظهار بماند و این عملیات برای محصولات کشاورزی در موضوع قرنطینه، سازمان حفظ نباتات و اخذ پروانه نیز رقم میخورد.
وی تأکید داشت: اگر زیرساختهای ایجاد شود، صادرکنندگان برای صادرات از کمرگات استان تمایل پیدا میکنند و آمار استان بالا میرود، حتی در قرنطینه نباتی گاهی محصولات نیاز به ضدعفونی پیدا میکنند که امکانات آن در استان بسیار کم است اما در مبادی خروجی امکانات ضدعفونی بسیار خوب بوده و در اسرع وقت انجام میشود، بنابراین این موضوع نیز باید در توسعه صادرات استان مورد توجه باشد.
امین عبداللهنژاد هم در آخرین شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی با بیان اینکه تنها ۳۷ درصد صادرات کرمان از گمرکات استان انجام میشود و سه گمرک استان از لحاظ ارزش وزنی کالاهای صادراتی حتی سیر نزولی داشتهاند، تأکید کرده بود: کمبود کنسرسیوم در تامین کالا، کمبود سرمایهگذار در صنایع، فقدان زنجیره ارزش در صنایع پایین دستی، ضایعات بسیار در محصولات کشاورزی، کمبود آزمایشگاههای «۱۷۰۲۵» (آزمایشگاههای مورد تأیید برای صادرات)، پیچیدگی فرآیندهای گمرکی، کمبود سردخانههای مدرن، بیتوجهی به کریدورهای بینالمللی، رد شرکتهای ایرانی در مناقصات بینالمللی، برداشت سلیقهای از قوانین، تسهیلگری سایر گمرکات، کمبود ترخیصگران حرفهای و… را از جمله گلوگاههای زنجیره ارزش صادرات استان برشمرد.
مدیر بخش توسعه بازار و بهبود فضای کسب و کار اتاق کرمان گفت: اگر معافیت کالاهای صادراتی برگشتی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، عدم تعطیلی گمرکات و دستگاههای همجوار دخیل در امر صادرات در روزهای تعطیل ناگهانی، ایجاد مسیر سبز برای محصولات کشاورزی، اصلاح سامانه جامع امور گمرکی، بازنگری در ساختار کارگروه توسعه صادرات استان برنامهریزی شود بسیار از مشکلات و چالشهای صادراتی استان رفع شده است.
محمدعلی محمدمیرزائیان از دیگر افرادی است که موضوع تعهد ارزی و مشکلات صادرکنندگان را در نیز در نشست تخصصی پسته مورد توجه قرار داد و گفت: صادرات از گمرکات سایر استانها از جمله مرز بازرگان و سرخس است لذا برای افزایش صادرات از مبداء کرمان، نیازمند همراهی گمرکات استان با صادرکنندگان و اعضای اتاق بازرگانی هستیم.
رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق کرمان به در پیش بودن فصل برداشت محصول پسته و خرما در کرمان، اشاره و تأکید کرد: پیشبینی میشود امسال بیش از ۲۰۰ هزار تن پسته برداشت کنیم؛ بنابراین امیدواریم مشکلات گمرکی برای صادرات محصولات کشاورزی تا دو ماه باقیمانده هنگام برداشت محصول حل شود.
وی با بیان اینکه در شرایط فعلی کشور باید از سختگیریهای گمرکی پرهیز کرد، ادامه داد: با توجه به اهمیت زمان برای صادرکنندگان، حتی تأخیر چند ساعته در گمرک، مشکل ایجاد میکند و کالا به صادرات نمی رسد؛ بنابراین باید به تسهیل این فرایند کمک شود.
قوانین سخت و خوانش و اجرای آنها سختگیرانهتر
مظفر محمدی در گفتگو با خبرنگار «اقطاع خبر» اما نگاه دیگری به وضعیت صادراتی را تشریح و عنوان کرد: تعداد زیادی قانون، مقرارت، دستورالعملها و بخشنامهها، وجود دارد که حتی نوع تفسیر این قوانین و مقررات بر افزایش صادرات استان اثرگذار است.
رئیس کمیسیون واردات و تجارت داخلی اتاق کرمان افزود: هماهنگی ادارات گمرک، استاندارد و سایر دستگاههای مرتبط در استان کمرنگ است اگر در این دستگاهها هماهنگی توأم با بهروزرسانی قوانین و آموزش کارشناسان گمرک با توجه به تغییرات مداوم قوانین و مقررات صورت گیر بسیاری از قوانین سختگرانه صاداراتی کاهش مییابد.
۹۵ درصد اظهارنامههای صادراتی از مسیر زرد تردد میکنند
محمد دولتی هم در گفتگو با «اقطاع خبر» به موضوعاتی صادراتی پرداخت و گفت: ۹۵ درصد اظهارنامههای صادراتی استان در مسیر زرد قرار دارند که در این مسیر هیچگونه توقفی نیست و ارزیابی کمتر از سه ساعت و در هر ساعت از شبانهروز انجام میشود و کالا به سمت مرز حرکت میکند؛ در مسیر قرمز نیز کار ارزیابی کمتر از یک شیفت کاری (حدود ۶ ساعت) انجام میشود.
مدیرکل گمرکات استان با بیان اینکه مشکلات صادرکنندگان استان در حوزه گمرک بررسی شده و بیشترین مشکلات در حوزه قوانین و مقررات، فرآیندهای گمرکی و سامانهای است، عنوان کرد: اگر صادرکنندگان موضوع ارزیابی در محل را انتخاب کنند نیازی نیست برای ارزیابی کالای خود به گمرک مراجعه کنند.
وی خاطرنشان کرد: گمرک کرمان سردخانه ندارد و هیچ کالای صادراتی در هیچ کجای استان در انبارهای گمرک نگهداری نمیشود و هیچ کالایی هم در گمرکات استان معطل نمیماند.
در مجموع اگر صادرکنندهای بخواهد رسالت خود را به خوبی انجام دهد باید مسائل متعدد وی با دستگاههای مختلف از جمله گمرکات، استاندارد، غذا و دارو و قرنطینه حل شود.
از آنجایی که ۹۰ درصد صادرات کرمان در حوزه کشاورزی و معدنی است و کالاهایی که صادر میشود ارزش افزوده چندانی برای استان ندارند.
ارزش کالاهای صادراتی استان کرمان ۰/۱ ارزش کالاهای وارداتی است درحالی که به راحتی میتوان با انجام فرایندهایی ارزش صادراتی استان را به ۳۰ میلیارد دلار افزایش داد.
انتهای خبر/ طهماسبی