عضو هیئت‌علمی بخش علوم سیاسی دانشگاه شهید باهنر کرمان ادامه داد: دو بلوک شرق و غرب بر جهان حاکم بودند و تمامی مسائلی که پس از جنگ جهانی دوم اتفاق می‌افتد عموماً یا وابسته به بلوک غرب و یا بلوک شرق می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه انقلاب اسلامی باسیاست «نه شرقی، نه غربی» تلاش بر این داشت که به این دو قطب وابسته نشود، عنوان کرد: به معنی که اگر در قطب آمریکا قرار داشت، به واسطه نزدیکی محمدرضا پهلوی به آمریکایی‌ها و اروپا، به شرق کشیده نشود. این همان اتفاقی بود که در مصر افتاد؛ ما شاهد بودیم که جمال عبدالناصر از بلوک شرق کشور را به بلوک غرب تغییر داد.
تحریم‌های آمریکایی‌ها علیه ایران در جنگ تحمیلی ادامه داشت
معین‌آبادی ابراز کرد: نکته مهمی است که کشوری به دنبال این باشد تا برخلاف نظم مستقر بر جهان بخواهد سیاست‌ورزی کند که مطمئناً با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شود و این فرصتی برای روس‌ها یا اتحاد جماهیر شوروی بود که انقلاب ایران را به خود نزدیک کنند؛ به علت اینکه آمریکایی‌ها هم خیانت کرده بودند، هم کودتای ۲۸ مرداد را مدیریت کردند و انگلیسی‌ها هم آن را برنامه‌ریزی کرده بودند. روس‌ها علاقه‌مند به وابستگی یا تمایل ایران به شرق بودند، چون نظم موجود را به چالش می‌کشید.
عضو هیئت‌علمی بخش علوم سیاسی دانشگاه شهید باهنر کرمان افزود: وجود تسلیحات نظامی فرانسوی تا سلاح‌های شیمیایی که عراق از آلمان‌ها گرفت، کاری بود که برخی از کشورهای اتحادیه اروپا برای عراق انجام دادند. شاهد مثالش هم شهدا و جانبازان ما هستند که توسط سلاح‌های آلمانی مجروح یا شهید شدند.
وی با بیان اینکه حمایتی که آمریکایی‌ها هم انجام دادند، تحریم ایران در طول جنگ تحمیلی بود و این‌ها نشانه‌هایی از حمایت عراق در طول جنگ بود، اظهار کرد: البته بعدها سیاست خارجی آمریکا تغییر کرد تا بتواند «مهار دوگانه» انجام دهد؛ یعنی جنگ را طولانی کند تا هر دو قدرت ایران و عراق تضعیف شوند.
ایران نظم جهانی را به چالش کشیده بود
معین‌آبادی ادامه داد: این سیاست بعدی‌شان بود. ولی ورود عراق به جنگ با ایران نشان‌دهنده این بود که برای آمریکایی‌ها مثبت بود؛ چراغ‌سبزی بود برای فشار به ایران، به‌خاطر موضوع گروگان‌های آمریکایی. موضوع ۵۴ گروگان آمریکایی که در اختیار دانشجویان پیروز خط امام بود، هیمنه آمریکا را به چالش کشیده بود. این‌ها عملاً مؤلفه‌هایی بود که آمریکا را علاقمند می‌کرد ایران را تحت‌فشار قرار دهد.
عضو هیئت‌علمی بخش علوم سیاسی دانشگاه شهید باهنر کرمان بیان کرد: ایران نظم جهانی را به چالش کشیده بود، از چنبره غرب جدا شده بود و دیگر ژاندارمی منطقه را انجام نمی‌داد و برای منافع آمریکا و غرب هزینه نمی‌کرد.
وی ابراز کرد: در مورد اینکه عراقی‌ها با ما مسئله داشتند و آمریکایی‌ها چراغ‌سبز نشان دادند، باید یک موازنه‌ای برقرار کنیم. عراقی‌ها متوجه شدند اینجا یک خلأ قدرت وجود دارد و احتمال اینکه بتوانند قرارداد الجزایر را از بین ببرند، بالا بود. این‌ها مطالبات عراقی‌ها بود.
در دوران جنگ تحمیلی سیاست «مهار دوگانه» اعمال شد
معین‌آبادی عنوان کرد: از نشانه‌های حمایت آمریکا این بود که عراق به واسطه قرارداد دفاعی با شوروی در «فهرست سیاه» آمریکایی‌ها قرار داشت. تحریم‌هایی به‌خاطر وابستگی به بلوک شرق بر آن اعمال شده بود. ولی دیدیم که این تحریم‌ها کم‌کم برداشته شد و عملاً یک نوع همراهی با عراق صورت گرفت.
عضو هیئت‌علمی بخش علوم سیاسی دانشگاه شهید باهنر کرمان تصریح کرد: در طول جنگ، تقریباً سال‌های ۶۵ و ۶۶، سیاست «مهار دوگانه» اعمال شد؛ این همان سیاستی است که نیکسون مطرح کرده بود. آمریکا از عراق حمایت می‌کرد. علتش هم استقلال ما بود.
وی افزود: علت دیگر اینکه ما از مجاهدین افغانستان حمایت می‌کردیم. روس‌ها توقع داشتند ما این حمایت را برداریم، ولی ایران این کار را نکرد و حمایت از مردم مظلوم افغانستان را ادامه داد. گفته می‌شود روس‌ها از ما خواستند دست از حمایت مجاهدین برداریم تا آن‌ها هم به عراق سلاح و موشک ندهند. حتی وزیر خارجه شوروی معتقد بود این معامله خوبی است. اما ایران زیر بار نرفت.
معین‌آبادی خاطرنشان کرد: عملاً باید گفت هم بلوک شرق و هم بلوک غرب از عراق حمایت می‌کردند و بدشان نمی‌آمد این فشار به ایران قطعی شود تا بتوانند از ایران امتیاز بگیرند.
انتهای خبر/ م
