طی سال‌های اخیر کشورهای تولیدکننده دانه‌های روغنی محدودیت‌های تجاری، افزایش قیمت و سیاست‌های دیگری را در پیش گرفته‌اند تا امنیت غذایی خود را تضمین کنند و در این میان کشور ما هنوز برنامه‌ای جدی برای توسعه و افزایش تولید دانه‌های روغنی و بی‌نیازی از واردات این کالا اتخاذ نکرده است، در حالی که دستیابی به یک نظام تولید پایدار و بی‌نیازی واردات نیازمند اتخاذ سیاست‌های مناسب است که با فراهم شدن زیرساخت‌های لازم پیس‌بینی می‌شود که طی یک برنامه مدون بتوان به خودکفایی دست یافت.
طبق اعلام انجمن روغن نباتی سال گذشته بیش از ۲ میلیون تن روغن در کشور تولید شد که در چهار ماهه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل هفت درصد رشد داشته است که بر این اساس پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال تولید به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن برسد.
تولید کلزا ۲ برابر افزایش یافت
در ادامه عطااله هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل‌های بخش کشاورزی گفت: بنابر آمار در سال زراعی ۱۴۰۲_۱۴۰۱ تولید کلزا ۱۳۸ هزارتن بود، در حالی که سال زراعی ۱۴۰۳_ ۱۴۰۲ با رشد دو برابری به ۲۸۰ هزار تن رسید. امسال شرایط مساعد تولید ناشی از قیمت خرید تضمینی و خرید مناسب مربوط به سال گذشته است، اما امسال بدعهدی در خصوص پرداخت مطالبات می‌تواند خودکفایی یا خوداتکایی را تحت تاثیر قرار دهد.
هاشمی ادامه داد: تعدادی از کشاورزان مطالبات کلزا را با دو ماه تاخیر تحویل می‌دهند، در حالی که اگر تولیدکننده اطمینان خاطر از تضمین سود یا بهای محصول در اسرع وقت داشته باشد، امکان دستیابی به اهداف خودکفایی و خوداتکایی دانه‌های روغنی وجود دارد.
عضو شورای هماهنگی تشکل‌های بخش کشاورزی از رشد دو برابری تولید کلزا خبر داد و گفت: اگر الزامات مورد نیاز به لحاظ نهاده، تکنولوژی، خرید و پرداخت به‌موقع فراهم شود به‌طوری که کشت دانه‌های روغنی صرفه اقتصادی داشته باشد، طی یک بازه زمانی چندساله می‌توان به خوداتکایی رسید.
طی سال‌های ۹۴ تا ۱۴۰۰ طرح خودکفایی در صنعت روغن ۱۰ درصد رشد داشت که از ۶ درصد در سال ۹۴ به ۱۶ درصد خودکفایی در سال۱۴۰۰ رسیده بود، از طرف دیگر در سال گذشته میزان خوداتکایی با ۶ درصد کاهش به ۱۰درصد رسید.
۹۰ درصد روغن مورد نیاز از طریق واردات تامین‌می‌شود
محمد شفیع ملک‌زاده عضو اتاق اصناف کشاورزی گفت: بنابر آمار بیش از ۸۰ تا ۹۰ درصد روغن و فرآورده‌های روغن از طریق واردات تامین می‌شود که براین اساس خودکفایی در طول چند سال با ایجاد زیرساخت و حمایت‌های لازم تحقق می یابد.
وی عنوان کرد: با توجه به افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت کود شیمیایی و عدم تخصیص یارانه و تسهیلات امکان دستیابی به خودکفایی در دانه‌های روغنی وجود ندارد، در حالی که با حمایت از کشاورزان مبنی بر تامین نهاده با قیمت مناسب، پرداخت تسهیلات کم‌بهره و تضمین فروش محصول امکان خودکفایی وجود دارد چراکه کشاورزان به کشت ترغیب می‌شوند.
ملک‌زاده ادامه داد: در بحث دانه‌های روغنی باید تضامینی همچون کشت قراردادی باشد که براین اساس کشاورزان رغبت بیشتری به امر تولید خواهند داشت که با توجه به ظرفیت و پتانسیل کشور در بحث زمین‌های کشاورزی و منابع خاکی، امکان دستیابی به خودکفایی دانه‌های روغنی طی یک دهه وجود دارد.
عضو اتاق اصناف کشاورزی با بیان اینکه امکان خودکفایی ۱۰۰ درصدی دانه‌های روغنی طی برنامه هفتم دست یافتنی نیست، افزود: با ایجاد زیرساخت‌های لازم در برنامه هفتم حداکثر ۵۰ درصد خوداتکایی محقق می‌شود. تاخیر در پرداخت مطالبات و قیمت نامناسب خرید تضمینی محصولات کشاورزی موجب شده تا کشاورزان رغبتی به کشت نداشته باشند، در حالی که با اعلام قیمت منطقی متناسب با هزینه‌های تولید، خودکفایی محقق می‌شود.
علی‌رغم آن‌که طرح خوداتکایی دانه‌های روغنی می‌تواند برای اقتصاد کشور دستاوردهایی داشته باشد، اما به‌دلایل متعدد در سنوات گذشته زمین‌گیر شد و نتوانست به اهداف خود برسد که انتظار می‌رود با اتخاذ سیاست‌های حمایتی و برنامه‌ریزی مناسب این امر‌تحقق یابد چراکه خوداتکایی نسبی در تولید محصول استراتژیک در ارتقای ضریب امنیت غذایی و کاهش وابستگی تاثیر به‌سزایی دارد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
انتهای خبر/م
