فرهنگ عمومی ما در بسیاری موارد بر مصرف بی‌محابا استوار شده است؛ از روشن ماندن لامپ‌ها و استفاده بی‌رویه از وسایل برقی گرفته تا اسراف در مصرف آب در خانه‌ها و کشاورزی سنتی. این رفتارها به تدریج منابع حیاتی کشور را فرسوده کرده و در نهایت زندگی همه ما را تحت تأثیر قرار داده است. آنچه امروز به عنوان «ناترازی انرژی و آب» مطرح می‌شود، در حقیقت محصول همین غفلت‌هاست.
یکی از اصول بنیادین اسلام پرهیز از اسراف و رعایت اعتدال در مصرف است. خداوند متعال در قرآن کریم در آیات متعدد مقوله مهم اسراف را نکوهش کرده و آن را گناه دانسته است. بنابراین، اصلاح الگوی مصرف نه تنها وظیفه‌ای اجتماعی بلکه تکلیفی شرعی است. چرا که مصرف بی‌رویه یک فرد در حوزه انرژی و منابع آب موجب محرومیت دیگران می‌شود.
ترویج فرهنگ صرفه‌جویی نیازمند عزم ملی است. رسانه‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها و نهادهای فرهنگی باید آموزش و آگاهی‌رسانی را در اولویت قرار دهند. همچنین خانواده‌ها نیز می‌توانند با الگوسازی در زندگی روزمره، این ارزش را به نسل‌های آینده منتقل کنند. در این مسیر، استفاده از فناوری‌های نوین، از جمله سیستم‌های هوشمند مدیریت انرژی و روش‌های نوین آبیاری در کشاورزی، نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
صرفه‌جویی به معنای محروم کردن خود از رفاه نیست، بلکه نشانه خردمندی و آینده‌نگری است. جامعه‌ای که فرهنگ مصرف صحیح را نهادینه کند، نه تنها از بحران‌ها عبور خواهد کرد، بلکه زمینه توسعه پایدار و عزت ملی را فراهم خواهد ساخت.
هشدار نسبت به بحران آب و برق در کرمان
حجت‌الاسلام والمسلمین احمد نجنو در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری «اقطاع خبر»؛ با اشاره به ناترازی در مصرف آب و برق، ریشه این مشکل را در سبک زندگی مردم دانست و بر لزوم بازگشت به تعالیم دینی و رعایت الگوی صحیح مصرف تأکید کرد
امام جمعه شهرستان کهنوج عنوان کرد: امروز همه ما به چشم خود بحران آب و برق را لمس می‌کنیم. عامل عمده این ناترازی‌ها به سبک زندگی مردم برمی‌گردد؛ چراکه دستورات دین و قرآن درباره صرفه‌جویی و پرهیز از اسراف را جدی نگرفته‌ایم. اگر در زندگی اسراف داشته باشیم، طبیعی است که دیر یا زود با چالش مواجه می‌شویم، همچنان‌که اکنون گرفتار شده‌ایم.
وی با بیان اینکه تغییر سبک زندگی باید از خانه‌ها آغاز شود، افزود: در بحران آب آشامیدنی به ویژه در مناطق جنوبی استان، مشکل بیشتر نمایان شده است. سال‌ها از چاه‌های کشاورزی آب را بی‌رویه استخراج کرده‌ایم و کشاورزی ما فاصله زیادی با روش‌های نوین آبیاری دارد. اگر چه در بخش‌های مختلف از شرب تا کشاورزی و حتی شست‌وشوی خانگی، الگوی صحیح مصرف را رعایت می‌کردیم، امروز با چنین بحرانی روبه‌رو نبودیم.
نجنو اظهار کرد: بحران آب به جایی رسیده که دشمن نیز از آن سوءاستفاده می‌کند. دشمنی که خود گرفتار بحران آب است، اکنون به ما طعنه می‌زند. بنابراین باید به توصیه‌های دین، کارشناسان و بزرگان عمل کنیم تا دیر نشده از این وضعیت خارج شویم.
امام جمعه شهرستان کهنوج تصریح کرد: سفره‌های آب زیرزمینی ظرفیت محدودی دارند و اگر الگوی مصرف اصلاح نشود، حتی با بارش‌های آسمانی نیز مشکلات ادامه خواهد داشت.
وی همچنین درباره مصرف برقخاطرنشان کرد: سال‌ها در مصرف برق دچار اسراف‌های فراوان بودیم و نتیجه آن ناترازی کنونی است. اگر سبک زندگی خود را تغییر دهیم و مصرف بهینه را بیاموزیم، می‌توانیم بسیاری از مشکلات را برطرف کنیم.
تأکید بر پرهیز از اسراف و رعایت حق‌الناس در مصرف انرژی
حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم عباس‌زاده در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری «اقطاع خبر»؛ با اشاره به مبانی دینی در زمینه صرفه‌جویی گفت: در آیات و روایات اسلامی به ویژه در قرآن کریم تأکید فراوانی بر پرهیز از اسراف شده است. خداوند متعال در آیه وَاشْرَبُوا وَلا تُسْرِفُوا به انسان اجازه مصرف داده اما اسراف را ممنوع کرده است؛ چرا که اسراف گناه و معصیت به شمار می‌آید.
امام جمعه شهرستان ریگان ابراز کرد: در شرایط خاص کشور و با توجه به کمبود انرژی به ویژه در حوزه آب و برق، رعایت صرفه‌جویی یک وظیفه دینی و اخلاقی است. هر کس که در این زمینه بی‌توجهی کند، مرتکب حق‌الناس می‌شود؛ زیرا مصرف بی‌رویه آب و برق باعث محرومیت دیگران خواهد شد.
وی با اشاره به تجربه سفر به کشور عراق ادامه داد: در برخی شهرهای عراق قطعی برق چندین برابر ایران است و حتی گاهی یک روز کامل برق ندارند. بنابراین نباید چنین تصور شود که مشکل کمبود انرژی فقط در ایران وجود دارد.
عباس‌زاده مصرف بالای انرژی در ایران را بسیار نگران‌کننده دانست و تصریح کرد: طبق آمار جهانی، میزان مصرف انرژی در کشور ما بیش از حد استاندارد است. روشن بودن لامپ‌های اضافی در شهرها، یا استفاده همزمان از چند کولر و وسایل برقی در منازل نمونه‌ای از این اسراف است. مردم باید در این زمینه دقت بیشتری داشته باشند.
امام جمعه شهرستان ریگان تأکید کرد: اگر همه مردم رعایت کنند و از اسراف در مصرف آب و برق پرهیز شود، می‌توانیم به فضل الهی از شرایط بحرانی عبور کرده و به وضعیت نرمال بازگردیم.
انتهای خبر/ م
