به گزارش پایگاه خبری «اقطاع خبر»؛ در پس این پیشرفت‌ها، تحولی عمیق در نگرش به انسان و هستی نهفته است: اومانیسم به‌عنوان محور فلسفی غرب، انسان را جایگزین خدا کرده و او را موجودی خودبنیاد، مادی‌گرا و سودمحور تعریف می‌کند.

این نگاه، چهار نسبت اساسی انسان را دگرگون ساخته است:

۱. نسبت با خدا: دئیسم (خدا به‌عنوان خالقی دورافتاده)

۲. نسبت با طبیعت: ناتورالیسم (طبیعت به‌مثابه ماده بی‌روح و قابل تسخیر)

۳. نسبت با جامعه: فردگرایی (جامعه به جمع افراد خودخواه تقلیل یافته)

۴. نسبت با خود: لذت‌گرایی و عقلانیت ابزاری (انسان اقتصادیِ محاسبه‌گر)

حاصل این تحول، تمدن مادی‌گرایی است که اقتصاد را به کانون زندگی تبدیل کرده و سایر نهادها (سیاست، فرهنگ، علم، خانواده) را در خدمت آن قرار داده است.

حکمرانی غربی: مدیریت انسان مادی

در این مدل، حکمرانی نه بر پایه اخلاق یا معنویت، بلکه بر اساس منطق بازار طراحی شده است:

-دولت به یک «شرکت خدمات‌رسان» تبدیل می‌شود که کارآمدی آن با شاخص‌های اقتصادی سنجیده می‌شود.

-سیاست‌مداران مدیران اجرایی‌اند، نه فیلسوفان یا مربیان اخلاق. ترامپ، ماکرون و برلوسکونی نمونه‌های بارز این الگو هستند.

-احزاب سیاسی مانند بنگاه‌های اقتصادی عمل می‌کنند و «رأی» را به مثابه کالا می‌فروشند. 

-روابط بین‌الملل عرصه چانه‌زنی برای منافع است، نه تعامل بر اساس عدالت یا اخلاق.

اقتصاد محور همه چیز است:

-فرهنگ به کالای مصرفی، هنر به سرگرمیِ سودآور، و علم به ابزار تسخیر طبیعت تبدیل می‌شود.

-خانواده از نهاد اخلاقی به «قرارداد موقت» فروکاسته می‌شود. گری بکر، اقتصاددان نوبلیست، خانواده را یک «واحد اقتصادی» تحلیل کرد!

-رسانه‌ها نه روشن‌گر، که مهندسان ذهن و مروجان مصرف‌گرایی هستند.

پیامدهای بحران‌زا

۱. فروپاشی معنا: انسان غربی در رفاه مادی غرق است، اما از اضطراب و پوچی رنج می‌برد.

۲. تضعیف نهادها: خانواده، اخلاق و دین به حاشیه رانده شده‌اند.

۳. استعمار نوین: روابط بین‌الملل به بازاری برای سلطه اقتصادی و نظامی تبدیل شده است.

نمونه آن، رفتار ترامپ با اوکراین و کشورهای عربی بود که همه‌چیز حتی امنیت به معامله تبدیل شد.

۴. جنگ سخت و نرم: غرب از نیروی نظامی و رسانه‌ای به‌صورت توأمان برای تحمیل هژمونی خود استفاده می‌کند. جنگ اخیر غرب با ایران نمادی از این تقابل تمدنی بود.

تمدن درخشان اما تهی

غرب مدرن شهری پرزرق‌ و برق اما بی‌روح ساخته است: بازارهای عظیم، تکنولوژی پیشرفته، اما انسانی تنها و بی‌معنا. در مقابل، عقلانیت نوین اسلامی با تکیه بر توحید، عدالت و کرامت انسانی، مدلی بدیل ارائه می‌دهد؛ مدلی که در آن:

-حکمرانی نه مدیریت بازار، که هدایت جامعه به سوی قرب الهی است.

– اقتصاد در خدمت عدالت است، نه سود انحصاری.

– فرهنگ و هنر بازتاب حقیقت و زیبایی متعالی‌اند.

– روابط بین‌الملل بر اساس اخلاق و همکاری شکل می‌گیرد، نه سلطه. آینده از آن تمدنی است که انسان را نه ماشین مصرف‌گر، که موجودی الهی ببیند.

نویسنده: عطاءالله رفیعی‌آتانی

منبع: فارس https://armanekerman.ir/vdcex78zojh8noi.b9bj.html