امروز کرمان نیز همچون دیگر شهرهای ایران در تولید زعفران نامآوازه شده است و این طلای سرخ را به گوشه گوشه جهان با نام زیبای کرمان صادر میکند، ابتدا شهرستان زرند میزبان کشت شد که با موفقیت بینظیرش اینک شهرستان بردسیر را نیز با خود همراه ساخته و این نگین زیبا را بر دستان کشاورزانش نشانده است.
بسیاری از کارشناسان بر این عقیدهاند که ایران خواستگاه و بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده گل زعفران در دنیاست، زعفران را پیشتر با نام قائنات و مشهد میشناختند اما کاهش بارندگی، خشکسالیهای متوالی و بحران بیآبی زمینه تغییر کشت این طلای سرخ را در بسیاری از مناطق کشور به خصوص استان کرمان فراهم کرد.
گرچه در شهرستان بردسیر شغل اصلی بیشتر مردم کشاورزی و دامداری است و همیشه تولید نهادههای دامی در اولویت بود اما زنگ خطر کاهش ذخایر آب و تنش بیآبی مسیر تازهای را به ناچار پیش پای مزرعهداران بردسیری باز کرد.
محصولات پرآبی مانند یونجه و سیبزمینی که آببر بودند امروز جای خود را به گل محمدی، زرشک و زعفران دادهاند که بهخاطر رنگ و لعاب خاصشان سود بیشتری را نصیب کشاورزان منطقه کرده است و در بازار رقابت امروز بردسیریها حرفی برای گفتن دارند.
آغاز فصل برداشت زعفران در بردسیر
چند روزی است که برداشت زعفران در شهرستان بردسیر آغاز شده است و از هر کوی و برزن بوی زعفران به مشام میرسد، چه زنانی که گلهای زعفران را در منزل جدا میکنند و چه کشاورزانی که با احتیاط تمام گل را از بوته میچینند؛ زیبایی و رنگ و لعاب گل زعفران ما را بر آن داشت تا از نزدیک وضعیت این کشت جایگزین را در سطح شهرستان بررسی کنیم.
کشش خاص خریداران به تهیه زعفران بردسیر
مدیر جهادکشاورزی شهرستان بردسیر افزود: کشت محصولاتی چون زعفران، گل محمدی و زرشک از استقبال خوبی در میان کشاورزان برخوردار شده است زیرا علاوه بر نیاز کم به آبیاری، صرفه اقتصادی خوبی هم دارند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: براساس شرایط اقلیمی مناسب شهرستان جهت پرورش گیاه زعفران، کیفیت، رنگ و عطر زعفران بردسیر بسیار عالی و خریداران خاص خود را جذب کرده است.
سطح زیر کشت زعفران در بردسیر ۶۸ هکتار است
میرعماد تاجالدینی نیز در گفتگو با خبرنگار گروه شهرستانهای پایگاه خبری تحلیلی «اقطاع خبر» افزود: کشت زعفران از سال ۱۳۸۵ در سطح شهرستان بردسیر آغاز شد، سطح زیرکشت زعفران در شهرستان بالغ بر ۶۸ هکتار است که میانگین عملکرد امسال پیشبینی میکنیم حدود سه و نیم تا چهار کیلو در هر هکتار باشد.
مسئول مرکز جهاد کشاورزی حومه شهرستان بردسیر ادامه داد: برداشت گل زعفران با توجه به سردی هوا در هر سال متفاوت است و امسال برداشت، از اواسط آبانماه آغاز شده که تا اوایل آذرماه ادامه دارد.
گرچه صحبت با مسئولان روند کشت و برنامهریزی تولید را شفافتر نشان میداد اما دیدن عطر و رنگ زعفران در دل مزرعه حال و هوای دیگری دارد، همین امر سبب شد تا با دو تن از زعفرانکاران شهرستان همراه شویم و شکل برداشت محصول را از نزدیک مشاهده کنیم.
کاهش بارندگی عامل انتخاب کشت جایگزین شد
بابک رمضان در گفتگو با خبرنگار گروه شهرستانهای پایگاه خبری تحلیلی «اقطاع خبر» عنوان کرد: کشت جایگزین خود را از ۵ سال پیش آغاز کردم، مزرعه ما در روستای سندلملوس مؤمنآباد از توابع منطقه کوهپنج بردسیر قرار دارد و عملاً کار در روستا و تغییر کشتی که تجربهای در آن نداشتیم برایمان سخت بود اما با تلاش نتیجه برایمان مسجل شد.
زعفرانکار بردسیری افزود: با توکل به خدای متعال حدود پنج سال پیش، بعد از بررسی اقلیم منطقه از نظر رطوبت و ارتفاع، با مشورت و هماهنگی با جهاد کشاورزی بردسیر از قائنات پیاز زعفران را تهیه کرده و کشت را آغاز کردیم.
رمضان افزود: منطقه مؤمنآباد از نظر ارتفاع هزار متر بالاتر از قائنات است و این ارتفاع نقش موثری در کیفیت زعفران و اسانس این گیاه دارد که از کارشناسان استاندارد دعوت میکنیم تا صحت گفته ما را بررسی کنند زیرا ما به این مطلب اطمینان داریم.
دستمزد بالای کارگری قیمت تمامشده را افزایش میدهد
وی تنها تمایز زعفران بردسیر با همتایانش در بازار را کیفیت عالی دانسته و تاکید کرد: ما در اینجا محصول بسیار خوب و با کیفیتی برداشت میکنیم که بلافاصله توسط دوستان و آشنایان خریداری میشود و از نظر بازار فروش هم هیچ مشکلی نداریم.
مزرعهدار بردسیری توضیح داد: آبیاری مزرعه به صورت مکانیزه انجام میشود ولی در بحث برداشت چون به صورت دستی انجام میشود، هزینه کارگری بالا است که البته کشت هر گیاهی مزایا و معایبی دارد.
وی گفت: بهترین زمان برای چیدن غنچه زعفران قبل از طلوع آفتاب و صبح زود است و بعد از این ساعات آفتاب باعث پلاسیدگی گلها و ترکیبشدن گلبرگها با پرچم و کلاله میشود و کیفیت محصول زعفران کاهش پیدا میکند.
رمضان با بیان اینکه این زمین همیشه پر برکت بوده است، اظهار کرد: قبل از زعفران در این مزرعه یونجه کشت میشد که صرفه اقتصادی و فروش خوبی داشتیم ولی متأسفانه به خاطر کاهش بارندگی و کمبود آب تغییر کشت دادیم گرچه الان هم از وضعیت پیشآمده ناراضی نیستیم.
وی تصریح کرد: طی چند سال گذشته در این مزرعه یک هکتاری با احتیاط و در نظر گرفتن احتمال ریسک، در تراکمهای مختلف کشت زعفران را انجام دادیم و سال گذشته حدود یک کیلوگرم زعفران برداشت کردیم.
زعفرانکار بردسیری خاطرنشان کرد: امسال با تراکم بیشتری کشت کردیم و با توجه به بازدهی خوب در نظر داریم سطح زیرکشت را برای سالهای آینده گسترش دهیم و با توجه به کیفیت بالای زعفران برداشتی، به بازار فروش و حتی صادرات محصولمان فکر کردهایم.
سحرخیز باشید تا زعفران با کیفیت بچینید
فاطمه وزیری که هم خودش مزرعهدار است و هم مادر بابک رمضان بوده و زعفرانکاری میکند، هم در مزرعه حضور داشت، او نیز به خبرنگار ما گفت: گل زعفران خوشرنگ و عطرست اما جداسازی زعفران برای گرفتن محصول نهایی کاری ظریف و با دقت است که زمان و حوصله میخواهد.
وزیری افزود: گلهای زعفران باید صبح زود جمعآوری شوند و بعد از زمان کوتاهی که استراحت کردند درست قبل از پلاسیدهشدن باید خامه و کلاله قرمز رنگ با دست جدا شود.
وی خاطرنشان کرد: تمام گل زعفران مورد استفاده است علاوه بر کلاله قرمز که محصول اصلی گل زعفران است جدا کردن ریشه زعفران و پرچم زرد رنگ نیز صرفه اقتصادی دارد و از سوی دیگر گلبرگها نیز خاصیت دارویی داشته و در بسیاری از بیماریها همچون سرفه و بیماریهای ریوی به عنوان دمنوش مورد استفاده قرار میگیرند که با این شرایط باید گفت؛ زعفران تماش ثروت است.
انتهای خبر/ شاهحیدریپور